Nie możesz zasnąć, w nocy budzisz się kilka lub nawet kilkanaście razy a rano wstajesz jeszcze bardziej zmęczona? Szacuje się, że bezsenność dotyka ok 30-45 proc. społeczeństwa. Skąd bierze się bezsenność i jak wygląda jej leczenie? Wyjaśnia na swoim profilu na Instagramie lekarka Ewa Stawiarska. Klasyfikacja zaburzeń snuProblemy ze snem wśród ankietowanychJak objawia się bezsenność?Bezsenność – czym jest najczęściej spowodowana?Leczenie bezsenności – rozpoznanieLeczenie bezsenności – terapiaDoktorka od 7 boleści Jak zaznacza Stawiarska, zaburzenia snu, do których zalicza się bezsenność, można podzielić na dwie grupy. Pierwszą grupą zaburzeń snu są tzw. dyssomnie (sprowadzające się do nieprawidłowej ilości, czasu trwania snu lub jego jakości) – do nich zaliczamy bezsenność, nadmierną senność, narkolepsję i tzw. CRD, czyli Circadian Rhythm Disorders, krótko mówiąc, zaburzenia rytmu okołodobowego. Drugą kategorią są tzw. parasomnie (o których możemy mówić, kiedy w trakcie snu lub przy wybudzaniu występują nieprawidłowe zachowania) – tutaj swoje miejsce odnajdują lęki nocne, koszmary senne, a także somnabulizm (czyli lunatykowanie) oraz katatrenia (jęki nocne), zespół elpenora (upojenie senne) a także RLS (Zespół Niespokojnych Nóg) oraz bruksizm – wyjaśnia ekspertka. W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję: Zdrowie umysłu WIMIN Głębokie skupienie, 30 kaps. 79,00 zł Zdrowie umysłu Miralo, Suplement diety wspomagający odporność na stres, 20 kapsułek 20,99 zł Zdrowie umysłu Naturell Ashwagandha, 60 tabletek 18,15 zł Zdrowie umysłu Miralo Sen, Suplement na dobry sen, 20 kapsułek 20,99 zł Zdrowie umysłu Good Sleep from Plants 60 kaps. wegański 45,00 zł 90,00 zł Problemy ze snem wśród ankietowanych Lekarka przeprowadziła na swoim Instastory ankietę. Ze wszystkich osób, które odpowiedziały na pytania, aż 66 proc. miewa problemy ze snem. Spośród ponad 900 osób, które odpowiedziały na moje pytania dotyczące snu, aż 37 proc. miewa problemy z zaśnięciem po udaniu się na nocny wypoczynek. To bardzo dużo, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że 78 proc. moich obserwatorów to osoby w wieku od 18 do 34 lat, czyli młode lub bardzo młode. Aż 85 proc. z nas zdarza się wybudzać w nocy, a aż 83 proc. czasami budzi się z większym uczuciem zmęczenia, niż przed pójściem spać, co świadczy o kiepskiej jakości snu. – tłumaczy specjalistka. Ewa Stawiarska wyjaśnia, że sporadycznie może zdarzyć się to każdemu i niekoniecznie musi oznaczać bezsenność. Według kryteriów ICD-10, zaburzenia muszą występować przynajmniej 3 razy w tygodniu przez minimum 1 miesiąc. Często jednak, kiedy pacjent narzeka, że problemy ze snem utrudniają mu codzienne funkcjonowanie, leczenie wdraża się wcześniej. Jak objawia się bezsenność? Najlepiej znanym i najbardziej rozpowszechnionym zaburzeniem snu jest bez wątpienia bezsenność. Jej dokładna definicja zależy od – szok – jej autora. Jednak zarówno w ICD-10, DSM, jak w ICSD (International Classification of Sleep Disorders), diagnoza bezsenności wiąże się z trudnościami z zaśnięciem lub utrzymaniem snu, występowaniem snu, który nie przynosi odpoczynku (czyli jest kiepskiej jakości). Dodatkowo, w związku z powyższymi, pacjent cierpi oraz ma problemy z codziennym funkcjonowaniem (np. pod postacią zaburzeń koncentracji, upośledzenia funkcji motorycznych, nadmiernej senności w ciągu dnia, zaburzeń nastroju, lub objawów somatycznych, takich jak bóle głowy czy brzucha) – pisze Stawiarska. Bezsenność – czym jest najczęściej spowodowana? Ewa Stawiarska tłumaczy, ze bezsenność najczęściej ma swój początek w silnie stresującym wydarzeniu z życia. Może to być śmierć lub poważna choroba bliskiej osoby, utrata pracy, rozwód lub zakończenie długotrwałego związku. Lekarka wyjaśnia też, że problemy ze snem mogą zacząć się chociażby po urodzeniu dziecka lub kiedy inne wydarzenie zaburza nasz schemat snu (sleep pattern). Nie do końca wiadomo, jakie są przyczyny przejścia krótkotrwałej bezsenności w problem przewlekły. Na pewno rolę odgrywają tutaj zarówno czynniki genetyczne, środowiskowe (takie jak dbałość o odpowiednią higienę snu), jak i choroby towarzyszące oraz sposób leczenia zaburzenia i wsparcie społeczne. Jedno jest pewne – generalnie bezsenność jest uważana za chorobę przewlekłą, co potwierdzają badania populacyjne, np. to przeprowadzone przez Morphy H. i wsp., którego wyniki zostały w 2007 roku opublikowane w magazynie „Sleep”(Epidemiology of insomnia: a longitudinal study in a UK population.). Wykazało ono, że wśród osób cierpiących na bezsenność, aż 69 proc. nadal borykało się z tym problemem po 12 miesiącach – wymienia ekspertka. Leczenie bezsenności – rozpoznanie Rozpoznanie bezsenności polega na dokładnym zebraniu wywiadu lekarskiego od pacjenta (oraz w ramach możliwości od jego rodziny) i analizy prowadzonego przez chorego dzienniczka snu. Pozwala to na szczegółowe przeanalizowanie nawyków związanych z higieną snu, stylem życia, ocenę występujących zaburzeń i ich zmienności w czasie oraz zdeterminowanie wpływu choroby na codzienne funkcjonowanie pacjenta. Wywiad musi być ukierunkowany na wykluczenie innych zaburzeń snu (np. RLS/PLMS – Periodic Limb Movements in Sleep, OBS – Obturacyjnego Bezdechu Sennego, narkolepsji, zaburzeń rytmu okołodobowego, parasomnii). Należy także wykluczyć zaburzenia somatyczne, choroby przebiegające z bólem, przewlekłe schorzenia układu krążenia czy układu oddechowego, neurologiczne, np. choroby neurodegeneracyjne, miażdżycę naczyń mózgowych, stan po udarze, oraz psychiatryczne – zaburzenia lękowe, uzależnienia, chorobę afektywną dwubiegunową. U osób chorych na depresję, bezsenność może być zarówno jednym z osiowych objawów (odwrócenie rytmu dobowego: bezsenność w nocy, nadmierna senność w ciągu dnia), zaburzeniem współistniejącym, jak i odgrywać rolę niezależnego czynnika ryzyka rozwoju tej choroby – tłumaczy specjalistka. Leczenie bezsenności – terapia Leczenie bezsenności nie polega jedynie na przyjmowaniu leków, które zresztą jak wyjaśnia Stawiarska bywają często nadużywane, równie ważne jest postępowanie niefarmakologiczne – zmiana stylu życia, poprawa nawyków związanych z higieną snu, oddziaływanie psychologiczne (tutaj główną rolę odgrywa CBT – Cognitive Behavioral Therapy, czyli terapia poznawczo-behawioralna). Skierowanie pacjenta do specjalisty zajmującego się zaburzeniami snu należy się: osobom, które przejawiają odbiegające od normy zachowania w czasie snu (i np. zagrażają sobie lub otoczeniu), chorym z wywiadem i objawami świadczącymi o występowaniu RLS, OBS, nagłych ataków snu czy katapleksji, oraz tym, u których nie można znaleźć uchwytnej przyczyny zaburzeń snu – wyjaśnia lekarka. Doktorka od 7 boleści Za profilem „Doktorka od 7 boleści” kryje się Ewa Stawiarska. Lekarka jest obecnie w trakcie specjalizacji z medycyny rodzinnej oaz jest certyfikowaną lekarką Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością. Jest aktywna w mediach społecznościowych, gdzie w ciekawy sposób dzieli się wiedzą medyczną. Zobacz także Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Ewa Wojciechowska Zobacz profil Podoba Ci się ten artykuł? Powiązane tematy: Polecamy

Bezsenność u dziecka Bezsenność u dziecka prowadzi do różnych trudności nie tylko u malucha, ale i u jego rodziców – w końcu to oni właśnie nierzadko są budzeni przez swoją pociechę wtedy, kiedy nie może ona zasnąć. Istnieje dużo przyczyn bezsenności u dziecka. Jak rozpoznać, co przeszkadza maluchowi spać i co zrobić, aby malec mógł spokojnie zasypiać i przesypiać całą noc? Jednym z wyróżnianych zaburzeń snu jest bezsenność. Przejściowe trudności z zaśnięciem czy utrzymaniem snu przytrafiają się każdemu człowiekowi i zasadniczo nie muszą budzić wtedy niepokoju. Zdecydowanie inaczej jest już jednak wtedy gdy bezsenne noce przytrafiają się człowiekowi co rusz – stan ten może prowadzić do wielu konsekwencji, gdzie część z nich może być bardzo nawet groźna. Niemożność spania komplikuje życie każdego doświadczającego takiego problemu człowieka. Szczególnie poważnym problemem jest bezsenność u dziecka. Spis treści: Rozpoznanie bezsenności u dzieci Objawy bezsenności u dzieci Przyczyny bezsenności u dzieci Bezsenność u dzieci a różne choroby Bezsenność u dzieci a dieta Bezsenność u dzieci a zażywane leki Bezsenność u dzieci a stres Bezsenność u dzieci a warunki w sypialni Badania zlecane przy bezsenności u dzieci Bezsenność u dzieci - porady Rozpoznanie bezsenności u dzieci Wydawać by się mogło, że bezsenność u dziecka stwierdzić jest bardzo łatwo – w końcu problem polega na tym, że dziecko nie może zasnąć, ciągle budzi się ze snu czy bardzo wcześnie wstaje z łóżka. Rzeczywiście część dzieci wtedy gdy doświadcza bezsenności, udaje się do swoich rodziców i informuje ich o tym. Taka sytuacja dotyczy jednak przede wszystkim najmłodszych pociech, starsze – dziesięciolatki i nastolatki – mogą wcale nie poinformować opiekunów o tym, co ich spotyka. Istnieją jednak pewne objawy, które pozwalają rodzicom przypuszczać, że ich pociecha może zmagać się z bezsennością. Objawy bezsenności u dzieci Niepokoić powinny przede wszystkim takie problemy, jak: nadmierna senność w ciągu dnia, nagłe pogorszenie koncentracji, uwagi i zdolności zapamiętywania u dziecka, zmniejszenie aktywności za dnia, wyraźne obniżenie nastroju, pojawianie się u dziecka niepokoju lub drażliwości wieczorną porą, gdy zbliża się pora na udanie się do łóżka, pogorszenie zachowania dziecka – grymaszenie, niereagowanie na polecenia (szczególnie, gdy wcześniej pociecha nie sprawiała takich problemów), nagłe opuszczenie się w nauce. Czytaj: Lęki nocne u dzieci, czyli skąd się bierze potwór w szafie, strachy i złe sny Przyczyny bezsenności u dzieci Kiedy rodzice zetkną się z bezsennością u dziecka, zdecydowanie powinni zacząć zastanawiać się nad tym, co mogło doprowadzić do tego problemu. Przede wszystkim jest to ważne z powodu możliwych konsekwencji bezsenności. Może ona skutkować zarówno spowolnieniem rozwoju malucha, jak i osiąganiem przez niego zdecydowanie gorszych wyników w nauce. Należy także zwrócić uwagę na to, że bezsenność to przecież również i pogorszenie koncentracji – nieuważne dziecko może np. przejść przez ulicę w nieodpowiednim momencie, czego konsekwencji przybliżać tutaj prawdopodobnie nie trzeba. Oprócz już wymienionych aspektów, poszukiwanie przyczyny bezsenności u dziecka jest ważne także i przez to, że problem może wywoływać schorzenie, które może wymagać leczenia. Problemy ze snem u dziecka mogą być jednak spowodowane: przez niewłaściwą dietę stres podawanie różnych leków Przyczynę bezsenności u dziecka zdecydowanie należy stwierdzić, ponieważ działania które umożliwią uporanie się z tym problemem, mogą być różne w zależności od konkretnego źródła tego zaburzenia snu. Bezsenność u dzieci a różne choroby Mnogość schorzeń, w których jednym z objawów może być właśnie bezsenność u dziecka, może wręcz zadziwiać. Tak naprawdę bowiem do problemu mogą doprowadzać jednostki należące do całkowicie odrębnych dziedzin medycyny, takie jak: astma (szczególnie wtedy, gdy nie jest ona właściwie kontrolowana), alergie (nie pozwalać dziecku spokojnie spać może np. alergiczny nieżyt nosa), zaburzenia hormonalne (np. nadczynność tarczycy), zespół niespokojnych nóg, obturacyjny bezdech senny, zaburzenia psychiczne (np. depresja, choroba afektywna dwubiegunowa, ale i zaburzenia ze spektrum autyzmu czy ADHD i zaburzenia lękowe), refluks żołądkowo-przełykowy. Przeczytaj: Refluks u niemowląt - kiedy ulewanie u niemowląt może być niebezpieczne Bezsenność u dzieci a dieta Czasami przyczyna bezsenności u dziecka jest dość prozaiczna – problem może być bowiem związany z niewłaściwą dietą małego człowieka. Przede wszystkim do problemów ze snem może doprowadzać spożywanie przez dzieci substancji, która przez dorosłych zażywana jest w celu pobudzenia organizmu do działania – kofeiny. Wydawać by się mogło, że dzieci nie spożywają kofeiny. Prawda jest jednak taka, że substancję tę znaleźć można w napojach typu cola czy napojach energetycznych (te ostatnie bywają niestety chętnie wypijane przez nastolatków). Bezsenność u dzieci a zażywane leki Zaburzenia snu u dziecka mogą być spowodowane również i przez pewne leki. Stosunkowo duża ilość farmaceutyków może prowadzić do bezsenności u dziecka. Wśród leków, które mogą skutkować takim problemem, wymienia się: leki przeciwdrgawkowe glikokortykosteroidy preparaty przeciwdepresyjne środki stymulujące stosowane w leczeniu ADHD Czytaj: Leki uspokajające dla dzieci: kiedy i jak je stosować? Bezsenność u dzieci a stres Wydawać by się mogło, że dzieciństwo to okres totalnej beztroski, gdzie malec nie powinien doświadczać w swoim życiu jakichś poważniejszych, stresujących sytuacji. Zdecydowanie nie jest to prawda – nawet najmłodsze, kilkuletnie zaledwie dzieci mogą zmagać się z silnymi stresorami, które ostatecznie doprowadzić mogą u nich do bezsenności. Wiele stresujących sytuacji może być przyczyną zaburzeń snu. Zdarza się bowiem, że dziecko silnie stresuje samo uczęszczanie do szkoły, jak i to, że ma ono trudności z jakimś jednym konkretnym przedmiotem. Bezsenność u dziecka może być spowodowana jego kompleksami (np. dziecko może czuć się gorsze od swoich rówieśników przez to, że jest ono od nich zdecydowanie niższe), problem może pojawiać się także i u ofiar bullyingu. Bezsenność u dzieci a warunki w jego sypialni Czasami dziecko nie śpi w nocy, bo… po prostu nie ma do tego warunków. Problem jak najbardziej może bowiem wynikać z tego, że dziecko ma bardzo niewygodne łóżko, jak i z tego, że w jego sypialni jest zbyt gorąco lub odwrotnie – zbyt zimno. Bezsenność u dziecka może pojawiać się także i wtedy, gdy w jego sypialni jest zbyt jasno (np. przez dostające się przez niezasłonięte okno intensywne światło ulicznej latarni) lub gdy dociera do jego pokoju zbyt dużo dźwięków z innych pomieszczeń. Czytaj: Łóżeczko niemowlaka: te rzeczy nie powinny się w nim znajdować Badania zlecane przy bezsenności u dzieci Maluch, który zmaga się z bezsennością, bezapelacyjnie powinien trafić do lekarza. Najpierw jednak rodzice sami powinni uważnie zastanowić się, co może być źródłem problemu. Może się przecież okazać, że wystarczające do jego rozwiązania będzie ograniczenie spożywania przez niego zawierających kofeinę napojów. Czasami problem przemija zaś po dokonaniu odpowiednich modyfikacji w sypialni malucha, np. dziecko przestaje mieć trudności ze spaniem wtedy, gdy jego sypialnia jest regularnie wietrzona i ostatecznie panująca w niej w nocy temperatura staje się optymalna do spania. W sytuacji, gdy rodzice zdecydowanie nie mają pomysłu, co może odpowiadać za trudności ze snem u ich pociechy, wtedy nie ma już na co czekać – trzeba po prostu udać się do lekarza. Nie sposób tutaj wymienić wszystkich badań, które mogą być zlecane w przypadku poszukiwania przyczyny bezsenności u dziecka. Wszystko uzależnione jest bowiem od tego, jakie będą podejrzenia medyka. W sytuacji, gdy pojawiające się u dziecka dodatkowe – poza bezsennością – dolegliwości będą sugerowały np. nadczynność tarczycy, najistotniejsze będą badania laboratoryjne. Wtedy zaś, gdy u dziecka będzie podejrzewana astma, konieczne stanie się wykonanie badań czynnościowych układu oddechowego (takich jak spirometria z próbą rozkurczową). Leczenie bezsenności u dzieci Nie ma jednego, uniwersalnego remedium na bezsenność u dziecka – różnie może przebiegać leczenie tego problemu w zależności od tego, skąd on się wziął. Wtedy, gdy za trudności ze snem odpowiadają jakieś choroby, konieczne jest właściwe i skuteczne ich leczenie. W sytuacji, gdy bezsenność u dziecka spowodowana jest przez leki, dokonane mogą być modyfikacje w farmakoterapii – małemu pacjentowi zalecone może być stosowanie takich farmaceutyków, które w mniejszym stopniu grozić będą wystąpieniem bezsenności. Kiedy zaś za bezsennością u dziecka stoi przewlekły stres, konieczne może stać się uczęszczanie z dzieckiem do psychologa. Bezsenność u dzieci - porady Czasami, pomimo przeprowadzenia bardzo dokładnych nawet badań, przyczyny bezsenności u dziecka nie udaje się stwierdzić. Rodzice dzieci, u których wystąpi taka sytuacja, nie są jednak zmuszeni pogodzić się z tym, że ich pociecha noce spędza bez zmrużenia oka – również i oni mogą podjąć się działań, które zwiększą szanse na spokojny sen malucha. Przede wszystkim konieczna jest dbałość o odpowiednią higienę snu. Wskazane jest – i to zarówno w dni, w których malec idzie do szkoły, jak i w dni wolne od nauki – by wstawał on i kładł się do łóżka o stałych porach. W godzinach wieczornych warto dbać o to, by dziecko nie spędzało już czasu przy telewizorze, komputerze czy smartfonie – korzystanie z takich urządzeń może później utrudniać zaśnięcie. Bezpośrednio przed snem dziecko nie powinno raczej biegać po całym mieszkaniu – czasem na zabawę jest popołudnie, wieczór już niekoniecznie. Godziny wieczorne maluch powinien spędzać raczej na wyciszających, spokojnych aktywnościach, takich jak np. czytanie czy, w przypadku młodszych pociech, po prostu oglądanie książeczek. Jeżeli dziecko ma trudności ze snem, to warto wtedy rozważyć usunięcie z jego pokoju zegarów i innych przedmiotów wskazujących godzinę. Dzieje się bowiem tak, że kiedy człowiek nie może zasnąć, uporczywe sprawdzanie godziny – i związana z tym świadomość, że mimo późnej pory sen wciąż nie nadchodzi – nasila po prostu niepokój i w efekcie utrudnia oddanie się w ramiona Morfeusza. Usunąć zegary z pokoju malucha raczej nietrudno, a naprawdę umożliwia to niejednemu z dzieci spokojniejsze zasypianie.

Zdrowy sen niemowlaka jest ważny dla jego prawidłowego rozwoju. Często występująca bezsenność utrudnia maluchowi wypoczynek, a dla rodziców jest powodem do zmartwień. Bezsenność dziecka to problem, który pojawia się mimo stworzenia mu odpowiednich warunków do spania. Dodatkową trudnością jest fakt, że maluszek nie powie, dlaczego nie może zasnąć lub ciągle się budzi. Nie jest to jednak kłopot bez rozwiązania. spis treści 1. Przyczyny bezsenności u niemowląt 2. Bezsenność dziecka a rytm dnia 3. Bezsenność u niemowląt a emocje dziecka 1. Przyczyny bezsenności u niemowląt Problemy ze snem niemowlaka mogą mieć podłoże jak najbardziej prozaiczne i proste w eliminacji. Dziecko nie może zasnąć, bo: Zobacz film: "Cała prawda o multiwitaminach" ma zbyt ciasno zawiniętą pieluszkę, ma niewygodnie złożony kocyk, jest mu zbyt ciepło, jest mu za zimno. Jeśli takie przyczyny bezsenności u dziecka będą widoczne, to jest bardzo prawdopodobne, że maleństwo będzie się wiercić i niespokojnie próbować zmienić pozycję. Pełna pieluszka to kolejny powód bezsenności dzieci. Jeśli zrobiło kupę lub siku, raczej nie zaśnie spokojnie, tylko będzie płakać. Bezsenność mogą wywoływać także: kolka, bóle brzuszka, zgaga czy zaparcia. W takim przypadku trzeba skupić się na przyczynie bezsenności u malucha, a nie starać się go utulić do snu. 2. Bezsenność dziecka a rytm dnia Bezsenność u dzieci może objawiać się trudnościami z zasypianiem lub szybkim wybudzaniem się ze snu. Normalne jest, że niemowlę ma inny niż dorośli rytm zasypiania i budzenia się. Karmimy maleństwo co kilka godzin, po czym ono zasypia, by obudzić się po paru kolejnych godzinach, także w nocy. Nie jest to nic niepokojącego. Kiedy stopniowo wydłużamy czas między karmieniami i kończymy nocne karmienia, dziecko powinno powoli przyzwyczajać się do innej organizacji dnia i nocy. Potrzebna jest do tego pewna dyscyplina i regularność ze strony rodziców – poranna pobudka powinna być codziennie o tej samej porze, tak jak pory kładzenia dziecka spać. Aby nauczyć je, że dzień to czas aktywności, odsłaniajmy okna, by w pokoju było jasno i nie chodźmy wokół maleństwa na paluszkach. W nocy natomiast stwórzmy optymalne warunki do spania – zasłaniajmy szczelnie okna, szczególnie jeśli księżyc świeci dość intensywnie, zachowujmy się jak najciszej. Pomocne mogą okazać się powtarzane co wieczór czynności, które maluch skojarzy z chodzeniem spać, np. kąpiel. Dziecko stopniowo się do tego przyzwyczai, dzięki czemu problemy ze snem staną się rzadkością. 3. Bezsenność u niemowląt a emocje dziecka Bezsenność u dzieci może mieć podłoże emocjonalne. Niektóre maleństwa chcą spać z mamą, szczególnie jeśli do tej pory tak było. Samotne w łóżeczku nie mogą zasnąć, zwłaszcza gdy są oprócz tego same w pokoju. Starajmy się więc stopniowo odzwyczajać dziecko od spania z rodzicami w jednym łóżku. Lepiej także pozostawiać drzwi do jego pokoju otwarte, tak by się nie bało. Problemy ze snem niemowlaka mogą być wywołane również zbyt dużą ilością wrażeń w ciągu dnia. Nowe twarze, a także znajome osoby, dłuższy spacer czy nowe zabawki mogą sprawić, że maluszek nie zaśnie spokojnie. Wieczorne rozdrażnienie można łagodzić głaskaniem i tuleniem przed położeniem dziecka spać. Czułość ze strony rodziców najlepiej go uspokoi. Kołysanie w ramionach, aż widocznie się uspokoi, powinno przynieść pożądany efekt. Nie próbujmy usypiać smyka na rękach, bo przyzwyczai się do tego i nie będzie umiał zasnąć w łóżeczku. Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki. polecamy

Problemy ze snem mogą mieć różne podłoże. Często problemy z zasypianiem mogą mieć błahe przyczyny, takie jak zbyt wysoka temperatura w sypialni lub niewywietrzone pomieszczenie. Bywa jednak, że problemy ze snem mają związek ze stresem lub poważnymi chorobami. Jeśli masz kłopoty z zaśnięciem lub często budzisz się w nocy i nie możesz potem zasnąć, oznacza to, że cierpisz na bezsenność. Problemy ze snem dotyczą aż jednej trzeciej z nas. Niestety, leczy się znikoma część. Podczas snu następuje przyspieszona odnowa komórek, odbywa się remont systemu kontrolującego przemianę materii, więcej krwi napływa do mięśni, wzmaga się tworzenie białek i produkcja hormonów ( hormonu wzrostu, który jest tak ważny w okresie dorastania). Sen sprawia, że możemy dobrze funkcjonować. Ważne jest także to, że podczas snu przeglądamy wydarzenia minionego dnia i utrwalamy to, czego się nauczyliśmy. Problemy ze snem zaburzają te procesy, co może odbijać się zarówno na zdrowiu fizycznym, jak i psychicznym. Poradnik Zdrowie: bezsenność - co zrobić, aby zasnąć? Spis treściDlaczego organizm najlepiej wypoczywa w nocy?Problemy ze snem - sprawdzone sposoby na bezsennośćProblemy ze snem - kiedy bezsenność staje się chorobą?Problemy ze snem - rodzaje bezsennościProblemy ze snem - najczęstszą przyczyną jest przewlekły stres i pracaProblemy ze snem - czym grozi bezsenność?Fazy snuDługość snu to sprawa indywidualna Dlaczego organizm najlepiej wypoczywa w nocy? Śpimy w nocy, bo taka jest nasza natura. Gdy zapada zmierzch, nasz organizm domaga się wypoczynku. Odczuwamy to wyraźnie podczas pochmurnych dni, gdy nagle dopada nas senność. Ci, którzy usiłują zamienić dzień z nocą, czyli czuwają o białego rana, a potem idą spać, z czasem będą coraz bardziej zmęczeni, poirytowani. Do sypialni zwykle wędrujemy między godziną a Zdarzają się też tzw. nocne marki, ale i one kapitulują między godziną a w nocy. Wtedy nasz organizm (nastawiony na 24-godzinny rytm dobowy) odczuwa największe zapotrzebowanie na regeneracyjny wypoczynek. Spada nieco temperatura ciała i obniża się ciśnienie krwi, które podnoszą się ponownie około szóstej rano. Problemy ze snem - sprawdzone sposoby na bezsenność Problemy ze snem - kiedy bezsenność staje się chorobą? Problemy ze snem mogą się zaczynać już w momencie, gdy położymy się do łóżka. Zanim wreszcie zmorzy nas sen, mija nawet kilka godzin. Bywa i tak, że zasypiamy bez trudu, ale w nocy budzimy się i trudno nam ponownie zasnąć. Zdarza się również, że budzimy się nad ranem i już na jawie oczekujemy dzwonka budzika. Wszystkie te problemy specjaliści nazywają wspólnym mianem bezsenności. Dwa razy częściej cierpią na nią kobiety, zwłaszcza te w okresie klimakterium i po nim. Oczywiście każdemu z nas przytrafi się od czasu do czasu nieprzespana noc. To żaden dramat. Jeżeli jednak mamy w tygodniu trzy, cztery "białe" noce i stan ten utrzymuje się przez co najmniej trzy kolejne tygodnie to jest już bezsenność przewlekła, która wymaga konsultacji lekarskiej i leczenia. Bezsenność została uznana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) za chorobę. Problemy ze snem - rodzaje bezsenności Naukowcy zajmujący się od lat badaniem zaburzeń snu pokusili się o posegregowanie "nocnych problemów". Podzielili je na zewnątrz- i wewnątrzpochodne. Bezsenność zewnątrzpochodna Jej przyczyną są czynniki związane z higieną snu, niewygodne łóżko, zbyt wysoka temperatura w sypialni, hałas dochodzący z ruchliwej ulicy czy migoczący za oknem neon. Czasem, aby wreszcie porządnie się wyspać, wystarczy zacząć sypiać w innym pokoju lub inaczej urządzić sypialnię, np. przestawić łóżko w inną stronę, zawiesić w oknach grubsze kotary. Warto również zmienić rytuały wieczorne: pospacerować przed snem, posłuchać relaksującej muzyki itp. Bezsenność wewnątrzpochodna Niestety, jej powody tkwią w nas samych i trudniej je pokonać. Są to przede wszystkim zaburzenia psychiczno-emocjonalne: głównie nerwice, depresje (nawet te okresowe związane ze zmianami pór roku), ale także choroby: nadczynność tarczycy, schorzenia reumatyczne, cukrzyca, przewlekłe bóle, nowotwory czy też bezdech senny (problem dotyczy zwłaszcza mężczyzn po czterdziestce). Osoby, które najlepiej funkcjonują późnym wieczorem "sowy" to najczęściej ekstrawertycy (ludzie uzewnętrzniający swoje emocje). "Sowy" najlepiej pracują, mają najlepsze pomysły oraz zapał do pracy właśnie nocą. "Skowronki" to przede wszystkim introwertycy (osoby skrywające swoje emocje). Wstają o świcie, bo wtedy najlepiej się koncentrują, mają najwięcej energii i są w stanie nadrobić wszelkie zaległości. Skłonność do działania o świcie lub późnym wieczorem jest w nas zakodowana, dlatego lepiej się jej poddać, a nie walczyć z naturą. Problemy ze snem - najczęstszą przyczyną jest przewlekły stres i praca Źródło wideo: Problemy ze snem - czym grozi bezsenność? Kiedy kłopoty ze snem nie mijają, mamy gorsze samopoczucie w ciągu dnia, jesteśmy mniej aktywni, podenerwowani, trudno się nam skoncentrować na nauce czy pracy. Pogarsza się pamięć i zmniejsza odporność. Skarżący się na bezsenność znacznie częściej chorują i umierają z powodu udarów mózgu i zawałów serca. Cierpią też na zaburzenia psychiczne (zwłaszcza depresje). Zdarzają się nawet próby samobójcze. Fazy snu Sen, który trwa około ośmiu godzin, składa się zwykle z czterech lub pięciu cykli. Każdy z nich trwa od 90 do 100 minut i dzieli się na pięć następujących po sobie stadiów: Pierwsze stadium - pośrednie między jawą a snem, trwa zaledwie kilka minut. Spada produkcja kortyzolu (hormonu stresu), wzrasta zaś we krwi stężenie melatoniny (hormonu ułatwiającego zaśnięcie). Jeśli nic w tym czasie nam nie przeszkodzi, zasypiamy. Drugie stadium - to sen płytki. Mięśnie są rozluźnione, oczy się nie poruszają, oddech zwalnia i staje się równomierny. Obniża się temperatura i ciśnienie. Trzecie stadium - zwane jest snem wolnofalowym. Mózg pracuje jeszcze na zwolnionych obrotach, ale świadomość stopniowo się wyłącza. Umysł i ciało się regenerują. Czwarte stadium - REM (rapid eye movements, czyli szybkie ruchy gałek ocznych) nazywane jest też snem paradoksalnym, ponieważ, choć ciało śpi, mózg pracuje intensywnie. Pojawiają się senne marzenia. Wtedy też utrwalamy to, czego nauczyliśmy się poprzedniego dnia. Pod koniec nocy wydłuża się czas marzeń sennych. Im bliżej świtu, tym fazy REM trwają dłużej. Po zakończeniu fazy REM organizm uspokaja się, wycisza. Za chwilę znowu wkracza w kolejny cykl. Do zregenerowania sił wystarczą nam trzy pełne cykle, to znaczy około pięciu godzin. Każda kolejna godzina to dla organizmu przyjemność wypoczynku. Ludzie, którzy nie przechodzą przez kolejne stadia, ograniczając się, na przykład, do dwóch pierwszych, nie odpoczywają i mają gorsze samopoczucie w ciągu dnia. Długość snu to sprawa indywidualna To, ile potrzebujemy snu, jest sprawą indywidualną. Długość snu zależy od: predyspozycji genetycznych, wieku, pory roku (dłużej spalibyśmy zimą), stylu życia, a nawet rodzaju wykonywanej pracy (mniej stresująca pozwala lepiej i dłużej spać). Długość snu ze względu na wiek: niemowlęta przesypiają około 18 godzin w ciągu doby, 8-10-latki śpią średnio 9-10 godzin 12-14-latki są największymi śpiochami, ich organizm domaga się co najmniej 10 godzin snu osobom młodym i w sile wieku wystarcza 7-8 godzin snu seniorzy śpią najkrócej - statystycznie średnio tylko 6 godzin, a w ciągu dnia ucinają drzemki Czytaj też: Zła dieta przyczyną bezsenności i problemów ze snem Paraliż senny: objawy, przyczyny i leczenie. Czy paraliż senny jest groźny dla zdrowia? Nadmierna senność w ciągu dnia - przyczyny, badania, leczenie miesięcznik "Zdrowie"

Nieśpiący niemowlak to nieśpiący rodzic. A jak wiadomo brak snu prowadzi do chronicznego zmęczenia, nerwowości, problemów z koncentracją. Nic więc dziwnego, że młodzi rodzice, których pociecha w nocy zamiast spać, dokazuje, poszukują przyczyn takiego stanu rzeczy. Bezsenność u niemowlaka – jak sobie z nią radzić? Najważniejsze w poniższym artykule: Cykl snu niemowląt jest o połowę krótszy niż dorosłych. Niemowlęta nie zawsze potrafią samodzielnie zasnąć, gdy zostaną wybudzone ze snu. Bezsenność u niemowlaka może wiązać się z jego temperamentem i indywidualnymi uwarunkowaniami. Przyczyny bezsenności u małych dzieci mogą też być zewnętrzne, takie jak nadmiar emocji, nieregularny tryb dnia lub choroby. Noworodki potrzebują czasu, by zaadaptować się do "nowych warunków", w jakich przyszło im żyć. Dopiero w drugim miesiącu życia dziecko zaczyna żyć rytmem dzień - noc, a w pełni rozróżnia te pory około 6 miesiąca. Przyczyną bezsenności u niemowlaka mogą być skoki rozwojowe, kolka niemowlęca lub problemy jelitowe. Wśród sposobów na bezsenność niemowląt wymienia się dbanie o wieczorne rytuały, stałą godzinę kładzenia dziecka do łóżka oraz wyłączanie urządzeń emitujących niebieskie światło. Bezsenność u niemowlaka Przede wszystkim, mówiąc o śnie dzieci, należy zdać sobie sprawę z faktu, że generalnie noworodki, niemowlęta i starszaki zupełnie inaczej śpią, niż dorośli. Związane jest to z fizjologicznymi uwarunkowaniami młodego organizmu. Na sen składają się fazy (REM i nREM) i cykle, które oddzielone są od siebie krótkimi przerwami – przebudzeniami. W tych przerwach jesteśmy szczególnie wrażliwi na wybudzenie, jednak z wiekiem “przyzwyczajamy się” do takiego stanu rzeczy i większość z nas nie pamięta krótkich pobudek w nocy. Tymczasem u niemowląt przerwy te zdarzają się po pierwsze częściej, a po drugie – mały człowiek nie posiada jeszcze umiejętności radzenia sobie z takimi pobudkami. Cykl snu u dorosłego trwa około 90 minut, a u niemowlaka połowę tego czasu, ok. 45 minut. Tak, jak maluch nie potrafi zadbać samodzielnie o swoje potrzeby fizjologiczne związane z jedzeniem czy wypróżnianiem, tak i samodzielne zasypianie przychodzi mu z trudnością. Warto także wiedzieć, że to, w jaki sposób śpimy, jest związane również z naszym temperamentem i indywidualnymi uwarunkowaniami: stąd niektóre dzieci niemal od narodzin szybko odnajdują się w rytmie dobowym rodziców, a innym zajmuje to więcej czasu. Dlatego odpowiednią pielęgnacją, uwrażliwieniem na potrzeby dziecka i dbaniem o zachowanie jego higieny snu z pewnością jesteśmy w stanie wiele zdziałać, jednak w niektórych przypadkach niestety pomocna okaże się jedynie cierpliwość. Bezsenność u małych dzieci jest zatem po części fizjologiczna (szczególnie bezsenność noworodka), ale bywa także związana z nadmiarem emocji, nieregularnym trybem dnia, a w ostateczności – z różnymi chorobami. Przyczyny bezsenności u niemowląt Przyczyny bezsenności u małych dzieci obejmują naturalne czynniki fizjologiczne, a także czynniki zewnętrzne. Można przyjąć, że na część czynników zewnętrznych mamy wpływ. Najczęściej jednak powody bezsenności maluchów są w zupełności naturalne, a próba narzucenia im schematów spania zgodnych z oczekiwaniami rodziców przypomina wojnę z fizjologią i najczęściej nie ma szans na powodzenie. Warto zatem poznać bliżej organizm małego człowieka i tym samym zrozumieć, czego mu potrzeba. Noworodek w pierwszych tygodniach życia przesypia co prawda większą część doby, jednak dzień i noc nie różnią się dla niego jeśli chodzi o częstotliwość jedzenia czy wypróżnień. Dopiero adaptuje się do warunków “po drugiej stronie brzucha”: wszystkie jego zmysły są atakowane dziesiątkami bodźców, doświadcza czym jest głód, mokra pieluszka, światło, głośne dźwięki. Do tej pory zanurzony w ciepłych wodach płodowych i połączony pępowiną z matką miał wokół siebie o wiele mniej stresorów. Chociaż większości noworodków sen przychodzi stosunkowo łatwo, to śpią nieregularnie, po kilka godzin lub kilkadziesiąt minut, a w przerwach od snu spędzają długi czas przy piersi. To zupełnie normalne! W tym okresie wskazane jest wręcz wybudzanie dzieci, które śpią wyjątkowo długo, aby przystawić je do piersi. Doradcy laktacyjni zalecają karmienie nie rzadsze, niż co 3 godziny, ale również i częstsze, jeśli tego potrzebuje dziecko lub matka – jest to niezbędne celem szybkiego przybierania na wadze maluszka, a także odpowiedniego stymulowania laktacji. Mniej więcej około 8. tygodnia życia dziecko zaczyna wchodzić w rytm dnia i nocy – w pełni zdobywa tę sprawność około 6 miesiąca życia. Należy pamiętać, że sen sterowany jest hormonalnie i niezbędny jest do niego hormon zwany melatoniną. Jego wydzielanie jest ściśle związane z dopływem światła (także sztucznego!) – ciemność sprzyja wydzielaniu melatoniny. Nie oznacza to jednak, że kilkumiesięczne niemowlę będzie “przesypiać całą noc” – badania wykazują, że około 57% półrocznych dzieci oraz ok. 43% rocznych dzieci nie przesypia w ciągu nocy ośmiu godzin bez przerwy. Co więcej, nie ma jednego wzorca snu – dzieci wykazują wielką różnorodność pod względem pór drzemek, potrzeby jedzenia w nocy, zdolności do zasypiania w dowolnych warunkach. Dodatkowo na sen dziecka w pierwszych miesiącach życia, niebagatelny wpływ mają tzw. skoki rozwojowe. Młodzi rodzice, których pociecha przesypiała kilka godzin, a nagle zaczyna się budzić niemal co chwilę, często zadają sobie pytanie, dlaczego dziecko nie śpi. Tymczasem jest to związane z naturalnym rozwojem mózgu: 4-6 miesięcy – dziecko uczy się chwytać, gaworzyć, sięgać po zabawki i wkładać je do ust. Nadal nie porusza się o własnych siłach, co rodzi często frustrację i podnosi poziom kortyzolu, który blokuje wydzielanie melatoniny. To także czas, gdy pojawiają się pierwsze ząbki, co u większości dzieci wiąże się z drażliwością, stanem podgorączkowym i złym samopoczuciem. 6-12 miesięcy – wrogiem snu w tym okresie najczęściej jest lęk separacyjny – maluch doskonale rozpoznaje już rodziców, ma wielką potrzebę przebywania z matką. To także czas gigantycznej zmiany, jaką jest odkrycie możliwości przemieszczania się – dzieci podekscytowane tą możliwością często chcą ją ćwiczyć nawet w środku nocy. 12-24 miesięcy – intensywny czas eksplorowania świata, swoich możliwości, a także granic. Dzieci w tym okresie zaczynają odkrywać emocje, mierzą się z różnorodnymi formami dyscypliny. Wiąże się to z intensywną potrzebą bliskości z rodzicami. Częstym powodem bezsenności jest także kolka niemowlęca oraz problemy jelitowe – dwie najpowszechniejsze, bolesne przypadłości pierwszych miesięcy życia. Sposoby na bezsenność niemowląt Wiedza na temat potrzeb niemowląt w poszczególnych miesiącach z pewnością jest dobrą wskazówką, jak sobie radzić, gdy dziecko nie śpi. Przede wszystkim, warto zaopatrzyć się w kalendarz skoków rozwojowych i w czasie obserwowania nietypowych zachowań u malucha (większa płaczliwość, poirytowanie, bezsenność) sprawdzać, czy przypadkiem nie jest to związane z naturalnym rozwojem dziecka. Po drugie, dobrze jest zwrócić uwagę na zasady higieny snu. Gdy tylko to zacznie być możliwe po pierwszych tygodniach, warto wprowadzić codzienny rytuał wieczorny. Może on obejmować kąpiel, czytanie (nawet kilkutygodniowe dzieci uwielbiają dźwięk głosu rodziców i rytmiczne wierszyki), kołysanie, karmienie. Warto jest dbać o utrzymywanie stałej godziny wieczornego wyciszania. Aktywności pobudzające (spacery, odwiedziny znajomych i rodziny etc.) dobrze jest organizować w pierwszej połowie dnia, a popołudniem i wieczorem stopniowo wygaszać emocje i zmniejszać ilość bodźców. Należy też pamiętać, że jaskrawe, tzw. niebieskie światło (ekrany telewizorów, smartfony, ale też żarówki ledowe) blokuje wydzielanie melatoniny. Dzieci mające kłopoty ze snem nie powinny zatem spędzać wieczorów w takim świetle (nie wspominając o tym, że najnowsze wytyczne WHO zalecają brak jakiegokolwiek kontaktu z ekranami do 18 miesiąca życia). Kolejnym wrogiem snu jest nadmierne przegrzewanie maluszków – wbrew pozorom, większość dzieci bardziej komfortowo się czuje w chłodniejszych wnętrzach (18-20 stopni) i lżejszych piżamkach. Inne sposoby na bezsenność u niemowląt to: noszenie w chuście – dzieci uwielbiają czuć ciepło rodzica i jego zapach. Dodatkowo noszenie w dobrze zamotanej chuście kojarzy im się z bezpieczeństwem, którego doświadczały w okresie płodowym; kołysanie na piłce – nawet u dzieci cierpiących z powodu kolek stwierdzono pozytywny wpływ delikatnego podskakiwania na piłce w ramionach rodzica otulanie – korzystanie z profesjonalnych otulaczy, które nie krępują ruchów, ale przyjemnie spowijają sprawia, że dzieci czują się podobnie jak w łonie matki. Należy wybierać jedynie otulacze, które umożliwiają na swobodne poruszanie rękami i nogami. Otulacze chronią buzię dziecka przed uderzaniami nieskoordynowanych rączek (częsty powód wybudzeń), blokują też odruch Moro (nagłe rozkładanie rąk połączone ze wzdrygnięciem). Otulacze stosować można tylko do momentu, kiedy dziecko zacznie samodzielnie się przewracać na brzuszek (ok. 4 miesiąca) i nigdy dłużej, niż parę godzin dziennie współspanie – bezpieczne współspanie (np. z łóżeczkiem typu dostawka) zapewnia dziecku poczucie bezpieczeństwa i bliskości rodzica, a mamom karmiącym piersiom zapewnia większy komfort snu. Rodzice pytają o bezsenność u niemowlaka: Ile powinien spać niemowlak? Literatura podaje różnorodne tabele “odpowiedniej” ilości snu dzieci. Większość rodziców stwierdza jednak, że ich dzieci śpią znacznie krócej, niż wskazywana w ten sposób “norma”. Można przyjąć, że do 1. roku życia dzieci przesypiają średnio ok. 12-16 godzin na dobę, w zależności od poszczególnych miesięcy życia, indywidualnych potrzeb, temperamentu i warunków zewnętrznych. Jeśli dziecko jest w dobrej kondycji zdrowotnej, przybiera na wadze i prawidłowo się rozwija, prawdopodobnie jego ilość snu jest wystarczająca. Czy bezsenność u niemowląt występuje często? Badania wykazują, że około 57% półrocznych dzieci oraz ok. 43% rocznych dzieci nie przesypia w ciągu nocy ośmiu godzin bez przerwy. Wszystkie dzieci doświadczają w trakcie pierwszych miesięcy i lat życia okresów lepszego i gorszego snu – związane jest to ze skokami rozwojowymi, ząbkowaniem, kolkami, intensywnym wzrostem i rozwojem mózgu. Źródła: "Jak zrozumieć małe dziecko: Sen", Wydawnictwo Natuli, 2019. Guidelines on physical activity, sedentary behaviour and sleep for children under 5 years of age, World Health Organisation 2019.

data publikacji: 00:31, data aktualizacji: 00:53 ten tekst przeczytasz w 4 minuty Sen jest niezwykle ważnym elementem prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest tak samo ważny jak woda i pokarm, a dłuższe zaburzenia snu mogą doprowadzić do poważnych i niebezpiecznych konsekwencji zdrowotnych, zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Coraz większa liczba osób skarży się na problemy ze snem. Trudności z zaśnięciem, ciągłe wybudzanie się ze snu, chrapanie, bezdechy senne oraz ciągłe uczucie niewysypiania się są często spotykanym problemem. Marcos Mesa Sam Wordley / Shutterstock Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Domowe sposoby na bezsenność Sposoby na bezsenność w ciąży Sposoby na bezsenność u dzieci Bezsenność może mieć wiele przyczyn i są one podzielone na zewnątrzpochodne i wewnątrzpochodne. Do pierwszej grupy są zaliczone te związane z brakiem zachowania odpowiedniej higieny snu, np. niewygodne łóżko, przeszkadzający w zaśnięciu hałas, rozpraszające światło czy zbyt wysoka temperatura w sypialni. Przyczynami wewnątrzpochodnymi są przede wszystkim zaburzenia psychiczne, np. nerwice i depresje, ale również choroby tarczycy, cukrzyca, bóle przewlekłe czy schorzenia reumatyczne. Nawet jedna nieprzespana noc może obniżyć samopoczucie i zmniejszyć koncentrację w ciągu dnia, a regularne i długotrwałe problemy ze snem mogą nieść za sobą poważne konsekwencje. Kiedy odczuwamy objawy problemów ze snem, szukamy sposobów na bezsenność. Domowe sposoby na bezsenność Głównym, ale najważniejszym elementem domowej walki z bezsennością jest zachowanie higieny snu. Konieczne jest zadbanie o komfort snu, na który składa się wiele elementów. W dawnych czasach dzienny rytm człowieka regulowały wschody i zachody słońca, dzisiaj jest to jednak zakłócone przez elektryczność. Senność wzrasta, kiedy szyszynka wydziela melatoninę, hormon snu. Jest on produkowany wtedy, kiedy zaczyna się robić ciemno. Niebieskie światło, otaczające nas z każdej strony, np. z ekranów telewizora, z monitorów komputerów czy z telefonów komórkowych w dużym stopniu hamuje produkowanie melatoniny. Wyłączenie urządzeń elektrycznych i eliminacja niebieskiego światła ułatwi przygotowanie ciała do snu i da mu sygnał, że nastał czas na odpoczynek. Kolejnym domowym sposobem na bezsenność jest zadbanie o odpowiednią temperaturę w sypialni, optymalna temperatura wynosi ok. 20 stopni Celsjusza. Częstym powodem bezsenności jest także niewygodne łóżko i nieodpowiednia pościel. Duży wpływ na jakość snu ma także dieta. Ostatni posiłek nie powinien być spożywany później niż na ok. 3 godziny przed snem, a danie powinno być lekkostrawne, ale sycące, gdyż w nocy funkcje trawienne organizmu spowalniają. Dobrym domowym sposobem jest także przygotowanie ciała do snu poprzez techniki relaksacyjne i medytację. Można skorzystać z odpowiedniej muzyki uspokajającej albo dźwięków naturalnych, np. odgłosów lasu lub deszczu, ćwiczenia związane ze świadomym oddychaniem czy przyjemne wizualizacje. Jeśli wyżej wymienione sposoby nie działają i ciągle odczuwa się problemy z zaśnięciem i jakością snu, warto poradzić się lekarza. Bezsenność może być objawem różnych chorób, a lekarz może je zdiagnozować i podjąć leczenie. Sposoby na bezsenność w ciąży Główną przyczyną nieprzespanych nocy u kobiet w ciąży jest brak możliwości ułożenia się w wygodnej pozycji. Nie można spać na brzuchu, a od ok. 6. miesiąca ciąży nie zaleca się spania na plecach, gdyż macica może uciskać na naczynia krwionośne i spowodować problemy z krążeniem krwi, a co za tym idzie, mogą wystąpić problemy z oddychaniem, zawroty, a nawet niedotlenienie płodu. Na plecach można spać tylko i wyłącznie w pozycji półsiedzącej. Wskazane jest spanie na lewym boku. Kiedy jednak koniecznie kobieta chce leżeć na plecach, skutecznym sposobem na bezsenność mogą okazać się zwykłe poduszki. Wystarczy kilka podłożyć pod głowę i pod górną część pleców, a także umieścić małą poduszkę pod brzuchem, pod ugiętymi kolanami, a nawet pod stopy. Nie zaleca się kobietom w ciąży picia przed snem mocnej herbaty. Można ją zastąpić naparami ziołowymi o działaniu relaksującym, np. napary rumiankowe, z melisy czy z lawendy. Domowym skutecznym sposobem na bezsenność jest także wypicie przed snem ciepłego mleka. Kobiety w ciąży muszą także pamiętać o magnezie, którego niedobór jest główną przyczyną pojawiających się w nocy skurczów. Warto do diety wprowadzić większe ilości orzechów, kaszy gryczanej i bananów. Sposoby na bezsenność u dzieci Dzieci potrzebują większej ilości snu niż osoby dorosłe. Jakoś snu bezpośrednio wpływa na ich rozwój, koncentrację, naukę i drażliwość. Powody bezsenności mogą wynikać z naturalnego rozwoju fizycznego i psychicznego dziecka. U niemowląt powodem nieprzespanych nocy mogą być kolki czy wyżynanie się zębów mlecznych, a u nastolatków pojawiająca się burza hormonów. Tutaj jedynym sposobem na bezsenność jest cierpliwość. Jeśli jednak bezsenność ma inne podłoże, należy przede wszystkim zadbać i higienę snu dziecka, dostosowując działania do wieku dziecka i jego indywidualnych potrzeb. U starszych dzieci skutecznym sposobem na bezsenność jest wyeliminowanie drzemek w ciągu dnia oraz zwiększenie jego aktywności fizycznej. Należy także nauczyć dziecko dostosowania się do regularnego trybu życia tak, by budziło się i zasypiało o tej samej porze. Rodzice powinni także zapewnić dziecku ciszę i odpowiednią ciemność w jego sypialni. Jeśli te działania nie pomagają, należy udać się z dzieckiem do specjalisty. bezsenność Bezsenność w ciąży higiena snu melatonina choroby tarczcy depresja dieta bezsenność u dzieci magnez napar z rumianku melisa sen Jennifer Aniston przez lata walczyła z bezsennością. Zdradziła triki, które jej pomogły Aktorka Jennifer Aniston zdradziła, że jej problemy ze snem zaczęły się po trzydziestce. Z biegiem lat było coraz gorzej i gwiazda zaczęła odczuwać negatywne... Sylwia Stachura Czym grozi bezsenność? Lista negatywnych skutków jest spora Niedosypianie silnie wpływa na organizm. Zwłaszcza jeśli niedobór snu jest stanem chronicznym, a więc każdej nocy mamy problem z zaśnięciem. Badania wykazały, że... Medexpress Mają koszmary i nie mogą spać. Psychiatra mówi, na co cierpią ozdrowieńcy Koronawirus bardzo często atakuje komórki układu nerwowego, a skutki infekcji dotyczą między innymi snu. Przed niebezpieczeństwami bezsenności przestrzega dr... Edyta Brzozowska Kołdry obciążeniowe - działanie, zalety, ceny. Jak wybrać kołdrę obciążeniową? W ostatnich latach kołdry obciążeniowe zwane także sensorycznymi zyskują coraz większą popularność zarówno wśród dzieci, jak i osób dorosłych. Ich delikatny... Sandra Kobuszewska Melatonina na sen? Eksperci ostrzegają: ostrożnie z jej stosowaniem Coraz więcej osób, aby zasnąć, przyjmuje melatoninę w postaci suplementów, a niektórzy zażywają ją w niebezpiecznie wysokich dawkach – wykazały nowe badania.... Małgorzata Krajewska Bezsenność to zmora Polaków. Jak zadbać o zdrowy sen? Bezsenność stała się codziennością i jedną ze współczesnych plag. To kolejna choroba cywilizacyjna, którą określa się już jako epidemię. W ciągu ostatnich stu lat... Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia Co robić, gdy nie możesz spać? Skuteczne sposoby na bezsenność Problemy z zasypianiem mogą mieć różnorakie podłoże. Jeśli nie chodzi o chorobę, głównym podejrzanym staje się stres. Ale nie tylko. Za bezsenne noce... Jak skutecznie poradzić sobie z bezsennością? Po 40-tce zaczynamy spać coraz krócej i coraz płycej, przez co sen nie jest już tak regenerujący i nie zawsze daje odświeżenie intelektualne. To efekt starzenia... PAP Naturalne sposoby na bezsenność: poznaj moc olejków Każdy organizm potrzebuje efektywnej regeneracji, aby sprawnie funkcjonować w trakcie dnia. Szybkie tempo życia, a wraz z nim nadmierny stres, mogą prowadzić do... Siedem sposobów na bezsenność Bez jedzenia jesteśmy w stanie przeżyć dwa miesiące, a bez snu tylko jedenaście dni! Jeśli przesypiasz mniej niż 7 godzin dziennie, to będziesz żył krócej i... Zuzanna Opolska

Objawy kliniczne Osoby cierpiące na bezsenność skarżą się na trudności w zasypianiu, utrzymaniu snu, zbyt wczesne budzenie się lub sen o złej jakości, który nie daje wypoczynku. Aby te objawy były traktowane jako nieprawidłowe, zaburzenia snu muszą prowadzić do gorszego samopoczucia lub zaburzać funkcjonowanie w ciągu dnia. Dodatkowo powinny występować przez co najmniej jeden miesiąc, trzy razy w tygodniu lub więcej. Powyższe kryteria diagnostyczne bezsenności oznaczają, że obiektywnymi wyznacznikami ciężkości bezsenności są: czas trwania objawów, ich częstość oraz stopień w jaki wpływają one na codzienne życie pacjenta. Aby rozpoznać bezsenność nie jest konieczne zmierzenie długości i jakości snu przy pomocy badań specjalistycznych. Wystarczy subiektywne odczucie pacjenta, że jego sen jest zaburzony. Fot. W badaniach naukowych na przykład nad lekami nasennymi trudności z zasypianiem definiuje się najczęściej jako wydłużenie okresu zasypiania, czyli latencji snu, przekraczający 45 minut. Jako trudności z utrzymaniem snu definiuje się łączny czas wszystkich wybudzeń ze snu w ciągu nocy, czyli czas czuwania wtrąconego, powyżej 30 minut. Jako zbyt krótki uznaje się całkowity czas snu poniżej 6–6,5 godziny. Ta wartość nie dotyczy jednak osób z małą potrzebą snu (mniej niż 6 godzin). Klasyfikacja i przyczyny bezsenności W Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-10) zaburzenia snu dzieli się na nieorganiczne i organiczne, czyli niezwiązane lub związane z chorobami układu nerwowego lub somatycznymi. Amerykańska klasyfikacja chorób i zaburzeń psychicznych (DSM-IV) dzieli zaburzenia snu na pierwotne i wtórne, czyli na występujące samoistnie lub towarzyszące innym chorobom. Z praktycznego punktu widzenia najbardziej przydatny jest jednak podział bezsenności ze względu na czas trwania objawów. Bezsenność przygodna (o czasie trwania do kilku dni) i bezsenność krótkotrwała (o czasie trwania do 4 tygodni) są najczęściej powodowane reakcją na stres (np. problemy zawodowe, szkolne, rodzinne) lub zmianą tryby życia (np. przeprowadzka, podróż ze zmianą stref czasu). Bezsenność krótkotrwałą mogą wywołać również choroby somatyczne, na przykład infekcje, choroby przebiegające z bólem. Bezsenność przewlekła, czyli trwająca powyżej miesiąca, najczęściej jest związana z zaburzeniami psychicznymi (szczególne depresją i zaburzeniami lękowymi), przewlekłymi chorobami somatycznymi (np. zaburzeniami hormonalnymi, przewlekłymi stanami zapalnymi np. reumatoidalnymi, przewlekłymi zespołami bólowymi, chorobami neurologicznymi i narządu ruchu, które uniemożliwiają aktywność fizyczną w ciąg dnia) oraz uzależnieniami na przykład od alkoholu. Pierwotne zaburzenia snu, nawet w ośrodkach medycyny snu, do których kierowani są pacjenci już po wykluczeniu zaburzeń psychicznych i chorób somatycznych, rzadziej są przyczyną problemów ze snem niż choroby wymienione na rycinie 1. Ryc. 1. Najczęstsze przyczyny bezsenności. Na podstawie: Coleman i wsp. Sleep-wake disorders based on a polysomnographic diagnosis. A national cooperative study. JAMA, 1982; 247 (7): 997– występowania Objawy bezsenności w wywiadach epidemiologicznych stwierdza się u 30–50% badanych dorosłych osób. U 16–21% badanych objawy występują co najmniej trzy razy w tygodniu lub stale, a 10–28% badanych określa nasilenie objawów jako umiarkowane lub ciężkie. Około 9–15% osób dorosłych w populacji ogólnej zgłasza, że objawy bezsenności istotnie wpływają na ich funkcjonowanie i samopoczucie w ciągu dnia. Diagnostyczne kryteria bezsenności pierwotnej spełnione są u co najmniej 6% badanych dorosłych osób. Diagnostyka Poszukiwanie przyczyny bezsenności należy rozpocząć od oceny ogólnego stanu zdrowia. Ocena ta, wykonywana zwykle przez lekarza rodzinnego, obejmuje zebranie wywiadu, badanie lekarskie, pomiar ciśnienia tętniczego oraz, gdy jest to wskazane, wykonanie badania EKG i badań okresowych. Jeśli stan somatyczny nie wskazuje na możliwą przyczynę bezsenności, kolejnym etapem jest wykluczenie zaburzeń psychicznych. W tym celu warto skonsultować się z lekarzem psychiatrą. Jeśli wynik badania stanu psychicznego również nie daje odpowiedzi na pytanie o przyczynę bezsenności, należy zwrócić uwagę na tryb życia pacjenta i przestrzeganie zasad higieny snu. Na tym etapie diagnozowania przyczyny bezsenności lekarz zwykle zaleca założenie i prowadzenie dzienniczka snu. Po zebraniu wszystkich tych informacji możliwe jest podjęcie rozważnej decyzji odnośnie do zalecanej metody leczenia. Jeśli ustalenie przyczyny bezsenności nie jest możliwe, wskazana jest konsultacja w poradni leczenia zaburzeń snu, w której specjaliści oceniają rzadsze przyczyny bezsenności, takie jak: zaburzenia rytmu okołodobowego, zespół niespokojnych nóg, bezsenność idiopatyczna. Pobierz dzienniczek snu [PDF] Leczenie Terapia poznawczo-behawioralna Terapia poznawczo-behawioralna (cognitive-behavioral therapy – CBT) jest podstawową formą leczenia bezsenności pierwotnej. Przeprowadzenie interwencji behawioralnych, czyli zmieniających zachowanie, wskazane jest jednak również u pacjentów z wtórnymi postaciami bezsenności przewlekłej, czyli współistniejącej z innymi chorobami. Wyniki badań naukowe wskazują, że większość pacjentów z bezsennością przewlekłą, niezależnie od jej przyczyny, zmienia tryb życia oraz zaczyna myśleć o śnie w taki sposób, że bezsenność się utrwala. Do najważniejszych czynników utrwalających bezsenność zaliczamy: wydłużenie czasu spędzanego w łóżku, próby wyrównywania niedoboru snu poprzez wcześniejsze kładzenie się spać lub pozostawanie dłużej w łóżku po bezsennej nocy, drzemki w ciągu dnia, rezygnacja z aktywności fizycznej, próby zaśnięcia na siłę i oczekiwanie na sen w łóżku, nawet wtedy, gdy sen nie przychodzi, wieczorne oczekiwanie z napięciem i lękiem na to jaka okaże się kolejna noc, nadmierne zajmowanie się jakością własnego snu, zbyt częste i długie przyjmowanie leków nasennych lub spożywanie alkoholu przed snem. Aby bezsenność ustąpiła konieczne jest usunięcie powyższych czynników utrwalających. Do najważniejszych interwencji poznawczo-behawioralnych w leczeniu bezsenności zaliczamy skrócenie czasu snu, kontrolę bodźców i higienę snu. Tabela. Interwencje behawioralne (zmieniające zachowanie) w leczeniu bezsenności Technika redukcji czasu snu Początkowo czas w łóżku jest skracany, tak aby tylko nieznacznie przekraczał czas snu, np. jeśli średnia długość snu (najlepiej określona na podstawie analizy danych z dzienniczka snu) wynosi 5 godzin, a czas spędzony w łóżku 8 godzin, zaleca się skrócenie tego ostatniego do 5,5 godziny (średni czas snu plus 30 minut). W kolejnych tygodniach, jeśli wydajność snu (iloraz całkowitego czasu snu i czasu spędzanego w łóżku) przekracza 85–90%, czas w łóżku jest wydłużany o 15–20 minut, jeśli wydajność snu wynosi poniżej 80%, czas w łóżku jest o 15–20 minut skracany, jeśli wydajność snu pozostaje na poziomie 80–85%, czas spędzany w łóżku pozostaje bez zmian. Pozostały czas doby należy spędzać aktywie poza łóżkiem, zwiększając tym samym biologiczną potrzebę snu. Część ekspertów zaleca, aby nie skracać czasu w łóżku do mniej niż 6 godzin. Technika kontroli bodźców Przestrzeganie następujących zaleceń pozwala na ponowne powiązanie (uczenie się warunkowe) łóżka/sypialni z sennością i snem: 1) wieczorem kładź się spać, tylko jeżeli czujesz się senny, 2) używaj łóżka tylko do snu i życia seksualnego, inne rodzaje aktywności – jak czytanie, oglądanie telewizji, jedzenie – należy wykonywać poza łóżkiem, 3) jeśli nie możesz zasnąć lub po przebudzeniu powrócić do snu w ciągu 20 minut, wyjdź z łóżka i udaj się do innego pomieszczenia, do łóżka wróć dopiero wtedy, gdy znowu poczujesz się senny, 4) wstawaj rano zawsze o tej samej porze, niezależnie od tego jak spałeś poprzedniej nocy, 5) unikaj drzemek w czasie dnia. Higiena snu Przestrzeganie następujących zaleceń poprawia jakość snu: 1) zaniechanie spożycia kofeiny w ciągu 6 godzin przed planowanym czasem snu, 2) zaniechanie spożywania alkoholu i palenia papierosów wieczorem, 3) unikanie spożywania ciężkich posiłków oraz dużej ilości płynów w ciągu 3 godzin przed planowanym czasem snu, 4) wzmożenie aktywności fizycznej i umysłowej w trakcie dnia, unikanie jednak wysiłku fizycznego i wzmożonej aktywności umysłowej w ciągu 3 godzin przed planowanym czasem snu, 5) zachowanie stałego czasu kładzenia się do łóżka i wstawania rano oraz zakaz kładzenia się do łóżka w czasie dnia, 6) unikanie wieczorem silnego, jaskrawego światła, należy przy tym zwrócić uwagę, że źródłem światła jest także telewizor oraz ekran komputera, 7) umieszczenie zegara w sypialni w taki sposób, aby nie był on widoczny z łóżka. Innym technikami poznawczo-behawioralnymi zalecanymi w leczeniu bezsenności są: treningi relaksacyjne, edukacja na temat snu i jego roli, techniki restrukturyzacji poznawczej, techniki zatrzymania myśli, uruchomienia wyobraźni, myślenia paradoksalnego. Leczenie farmakologiczne W leczeniu farmakologicznym bezsenności możliwe jest stosowanie następujących grup leków: nasenne, uspokajające z grupy pochodnych benzodiazepiny, przeciwdepresyjne, przeciwpsychotyczne i przeciwhistaminowe oraz preparaty dostępne bez recepty, na przykład melatonina, melisa, waleriana oraz preparaty złożone zawierające substancje roślinne zmieszane w różnych proporcjach. Leki nasenne i pochodne benzodiazepiny są w Polsce jedynymi lekami zarejestrowanymi do leczenia farmakologicznego bezsenności. Leki nasenne, do których zaliczamy zopiklon, zolpidem i zaleplon, można stosować w leczeniu z wyboru w przypadku bezsenności przygodnej i krótkotrwałej powodowanej stresem, zmianą sytuacji życiowej i innymi krótko trwającymi, przemijającymi problemami, pod warunkiem, że planowany czas ich przyjmowania będzie krótki – tzn. nie będzie przekraczał 2–4 tygodni. Po tym czasie, jeśli przyjmowanie leków nasennych jest nadal konieczne, powinny być one stosowane z przerwami, w miarę możliwości nie częściej niż 3–4 razy w tygodniu. Krótkotrwałe i przerywane przyjmowanie leków nasennych zapobiega powstawaniu tolerancji, co oznacza, że leki nie tracą swego korzystnego działania na sen, znacznie się zmniejsza również ryzyko uzależnienia się od leków nasennych. Pochodne benzodiazepiny poza działaniem nasennym wykazują także działanie przeciwlękowe, przeciwdrgawkowe, zmniejszają napięcie mięśniowe, pogarszają pamięć i funkcje poznawcze, hamują ośrodek oddechowy oraz zaburzają koordynację ruchów i równowagę. Z tych powodów ich stosowanie nie jest wskazane w leczeniu bezsenności, jeśli problemy ze snem nie są powodowane stanem silnego wzburzenia lub przeżywaniem silnego lęku. Są przeciwwskazane u pacjentów w wieku powyżej 65. roku życia, ze względu na zwiększone ryzyko powodowania upadków i pogarszanie pamięci. Hamujący wpływ na ośrodek oddechowy sprawia, że pochodnych benzodiazepiny nie należy również podawać osobom z zaburzeniami oddychania w czasie snu (chrapaniem obturacyjnym i bezdechem sennym). Leków nasennych i pochodnych benzodiazepiny nie powinno się także zalecać pacjentom uzależnionym od alkoholu lub z dodatnim wywiadem w kierunku takiego uzależnienia. Jeśli istnieje konieczność stałego przyjmowania leków promujących sen, albo są przeciwwskazania do stosowania leków nasennych, lekarz może rozważyć terapię lekami przeciwdepresyjnymi, przeciwpsychotycznymi i przeciwhistaminowymi. Leki z tych trzech grup nie powodują uzależnienia i można je przyjmować przez wiele miesięcy, a nawet kilka lat. Leki przeciwdepresyjne, takie jak: doksepina, mianseryna, mirtazapina, trazodon, są bardzo często stosowane w leczeniu przewlekłej bezsenności w poradniach leczenia zaburzeń snu. Odmiennie niż w leczeniu depresji, w przypadku bezsenności leki te należy zalecać w małych dawkach, ważne też, by były one przyjmowane już na kilka godzin przed snem, a nie tak jak leki nasenne – tuż przed położeniem się do łóżka. Leki przeciwpsychotyczne, takie jak np.: chlorprotyksen, kwetiapina, lewomepromazyna, olanzapina, promazyna i prometazyna, stosowane w małych dawkach, są również wykorzystywane w leczeniu bezsenności na przykład u pacjentów z uzależnieniami w wywiadzie lub u osób z organicznymi zaburzeniami psychicznymi. Ze względu na możliwe działania niepożądane (np. przyrost masy ciała, obniżanie ciśnienia tętniczego, możliwość powodowania sztywności i drżenia) leki te powinny być rozważane w leczeniu zaburzeń snu w dalszej kolejności. Preparaty dostępne bez recepty są powszechnie stosowane przez osoby z zaburzeniami snu, najczęściej bez konsultacji z lekarzem. W przypadku przewlekłych zaburzeń snu, które najczęściej powodowane są depresją, zaburzeniami lękowymi lub chorobami somatycznymi, opóźnia to zwykle moment ustalenia właściwego rozpoznania i rozpoczęcia skutecznego leczenia przyczynowego. Z tego powodu preparaty roślinne dostępne bez recepty należy rozważać, jako alternatywę dla leków nasennych, tylko wówczas, gdy bezsenność ewidentnie wynika ze stresu i ma charakter krótkotrwały. Warto również zwrócić uwagę na to, że tylko niektóre z dostępnych bez recepty preparatów roślinnych były oceniane w badaniach naukowych. Jeśli badania takie zostały wykonane, szczegółowe dane znajdują się przeważnie na stronach internetowych producenta danego preparatu, z dokładną informacją u jakich pacjentów i pod jakimi warunkami powinien on być stosowany. Melatonina nie jest substancją promującą sen w ścisłym tego słowa znaczeniu, ale raczej chronobiotykiem, czyli substancją wyznaczającą właściwą porę na sen. Głównym i jedynym zadaniem fizjologicznym melatoniny jest wskazywanie organizmowi godzin nocnych. Najbardziej skuteczne działanie melatonina wykazuje u osób z zaburzeniami snu powodowanymi pracą zmianową, przekraczaniem stref czasu, u osób niewidomych oraz u pacjentów z zespołem opóźnionej fazy snu. W przypadku innych postaci bezsenności melatonina nie jest już tak skuteczna.

Problem bezsenności i innych zaburzeń snu narasta od kilku dekad. Dotyczy nie tylko populacji osób dorosłych, ale również aż 25 do 60% dzieci i młodzieży. Zaburzenia snu mogą w konsekwencji prowadzić do rozwoju wielu chorób oraz problemów w funkcjonowaniu poznawczym, emocjonalnym, społecznym i biologicznym. Spis treści: Jak walczyć z bezsennością u dzieci i z problemami ze snem u nastolatków? Bezsenność u dzieci - przyczyny i leczenie Zasady higieny snu rozwiń Jak walczyć z bezsennością u dzieci i z problemami ze snem u nastolatków? Bezsenność u dzieci i nastolatków to trudności z zasypianiem i/lub utrzymaniem ciągłości snu, zbyt wczesne budzenie się, opór przed kładzeniem się do łóżka bądź też problemy z zasypianiem bez udziału opiekunów, występujące przynajmniej trzy razy w tygodniu, skutkujące przemęczeniem, labilnością nastroju, drażliwością, zaburzeniami koncentracji, uwagi i pamięci, sennością w ciągu dnia oraz upośledzeniem funkcjonowania rodzinnego, społecznego i szkolnego. Bezsenność u dzieci - przyczyny i leczenie Przyczyny bezsenności u dzieci podobnie jak u dorosłych, mogą mieć charakter pierwotny – bezsenność pojawiająca się samoistnie oraz wtórny, czyli problemy ze snem mogą towarzyszyć innym chorobom. Bezsenność może być wywołana przez stres, zaburzenia lękowe, niewłaściwe nawyki związane ze snem ( nie przestrzeganie zasad higieny snu), złą dietę ( spożywanie substancji pobudzających – kofeina, guarana)) i choroby somatyczne, które zakłócają przebieg snu. U dzieci wyróżnia się również bezsenność behawioralną: z braku dyscypliny oraz warunkową. Bezsenność behawioralna definiowana jest jako powtarzające się trudności związane z zasypianiem, czasem trwania snu, konsolidacją lub jakością snu, pojawiające się mimo adekwatnego do wieku czasu i możliwości snu. Bezsenność warunkowa wynika z powstania nieodpowiednich lub świadczących o nieprzystosowaniu uwarunkowań, takich jak kołysanie, karmienie, oglądanie telewizji lub słuchanie radia oraz obecność rodzica w łóżku. Natomiast bezsenność z braku dyscypliny jest konsekwencją opóźniania zasypiania przez dziecko lub stawiania oporu przed pójściem do łóżka w odpowiednim czasie. Leczenie bezsenności u dzieci może być prowadzone dwojako: przez zastosowanie terapii poznawczo – behawioralnej lub farmakoterapii. Pierwsza obejmuje różnego rodzaju interwencje behawioralne, na przykład: Próba ignorowania dziecka i jego zachowania od momentu położenia go do łóżka bądź też zmodyfikowane jego formy: zmodyfikowane wygaszanie – obecność rodzica w pokoju dziecka w trakcie usypiania, ale bez ingerencji czy stopniowe wygaszanie: planowe krótkie wizyty w przypadku nieustającego płaczu, np. co pięć minut, lub na stopniowym wydłużaniu czasu pomiędzy kolejnymi reakcjami na płacz dziecka, wyciszanie przed snem: wyjmowanie dziecka z łóżeczka, jeśli nie śpi i spokojna zabawa z rodzicem przez określony czas ( np. 30 minut). W celu ograniczenia do minimum czasu zasypiania opóźnia się porę kładzenia się do łóżka. Po uzyskaniu pozytywnego wzmocnienia związanego z szybkim usypianiem, w kolejnych dniach przesuwa się porę snu na wcześniejszą o 15–30 minut, aż do uzyskania pożądanej pory zasypiania, systematyczne wybudzanie w przypadku częstych wybudzeń w nocy: rodzice budzą dziecko na 15–60 minut przed zwyczajowym samoistnym wybudzeniem, a następnie usypiają dziecko w sposób standardowy, zapobieganie powstawaniu problemów ze snem poprzez zastosowanie zasad higieny snu oraz wytwarzanie prawidłowych nawyków okołosennych. Zasady higieny snu Zasady higieny snu, których warto przestrzegać są następujące: sypialnia pozbawioną intensywnych bodźców, stałe ramy snu, rytuały okołosenne, unikanie napojów zawierających kofeinę, czytanie przed snem, zasypianie we własnym łóżku pod nieobecność rodzica, ograniczenie czasu korzystania z urządzeń emitujących spektrum światła niebieskiego: tablety, smartfony, komputery, telewizory, umiarkowana aktywność fizyczną w ciągu dnia, śniadanie bogate w tryptofan oraz witaminę B6, ekspozycja na światło w godzinach porannych. Naprzeciw problemom zaburzenia snu wychodzą specjalistyczne poradnie leczenia bezsenności. Oferujące kompleksową diagnostykę oraz leczenie pod okiem specjalisty. Farmakoterapia u dzieci stanowi ostateczność. Specjaliści zalecają, aby terapia rozpoczynała się od wprowadzenia zasad prawidłowej higieny snu oraz metod niefarmakologicznych. Farmakoterapia z kolei powinna być dobrana indywidualnie i dostosowana do rozpoznania klinicznego. Leczenie należy stosować krótkoterminowo, oceniając jego skuteczność i cele przy każdym przedłużaniu recepty. W przypadku bezsenności wynikającej z innych jednostek chorobowych prowadzi się najpierw leczenie choroby podstawowej. Problemy ze snem u nastolatków - przyczyny i leczenie Najczęstszymi problemami nastolatków ze snem są: zmęczenie po przebudzeniu, zmienne i nieregularne pory zasypiania, zmienny i nieregularny czas trwania snu, sypianie krócej niż 6godzina na dobę, brak satysfakcji z jakości snu oraz senność w trakcie dnia i ewentualny mimowolny sen. Wśród przyczyn zaburzeń snu u nastolatków wymienia się: depresję, przygnębienie, trudne do rozwiązania problemy osobiste, częstą naukę w nocy, częste picie kawy, wysoki poziom hałasu w miejscu zamieszkania, zażywanie leków nasennych, kłopoty ze snem w rodzinie, dużą ilość czasu poświęcaną na naukę, napiętą i nerwową atmosferę w domu lub w szkole, korzystanie z substancji pobudzających, przewlekłą chorobę, regularne spożywanie alkoholu, regularne palenie tytoniu. Leczenie zaburzeń snu, tak jak u dzieci, odbywa się przez zastosowanie terapii poznawczo – behawioralnej lub farmakoterapii. Konsekwencje bezsenności u dzieci i nastolatków Długość oraz jakość snu ma wpływ na prawidłowy przebieg procesów życiowych jednostki, w tym na wytwarzanie hormonów, a także na regulację rytmów okołodobowych, rozwój intelektualny i emocjonalny. Powikłania bezsenności u dzieci można podzielić na trzy kategorie: somatyczne, psychiczne i społeczne. W pierwszej grupie wymienić można: zmniejszoną aktywność fizyczną, zwiększone ryzyko otyłości, cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, zespołu metabolicznego. Do powikłań psychicznych należą: obniżenie nastroju, zaburzenia lękowe, zaburzenia uwagi, kontroli impulsów i funkcji wykonawczych, pogorszenie pamięci oraz osiągnięć szkolnych. Ostatnią grupę – powikłania społeczne, stanowią: gorsze funkcjonowanie społeczne i zaburzenia funkcjonowania rodziny. Źródła: 1. Kaczor M., Skalski M. Leczenie behawioralnych zaburzeń snu u dzieci i młodzieży – przegląd literatury. Psychiatra. Pol. 2016; 50 (3): 571–584. 2. Kaczor M., Skalski M. Rozpowszechnienie i konsekwencje bezsenności w populacji pediatrycznej. Psychiatra. Pol. 2016; 50 (3): 555–569. 3. Kasperczyk J. et. al. Zaburzenia snu wśród młodzieży licealnej w Koninie. Nowiny Lekarskie 2007; 76 (3): 246-250. 4. Skalski M. Bezsenność – patogeneza i leczenie. Kosmos Problemy Nauk Biologicznych 2014; 63 (2): 233 – 243. 5. Ivanenko A. Rozpoznawanie i leczenie zaburzeń snu u dzieci. Psychiatria po dyplomie 2009; 6 (4): 67 – 74. dr n. med. Hanna Orłowska specjalista pediatrii

Bezsenność u dzieci jest wbrew pozorom stosunkowo częstym zjawiskiem. Szacuje się, że 20–30% dzieci w wieku 1–3 lat ma problemy z zasypianiem i licznymi wybudzeniami w nocy (Sadeh, 2009), z kolei u 15% dzieci w wieku 4–10 lat rodzice zgłaszają różnego typu opór przed położeniem się spać, a 9–13% nastolatków spełnia kryteria bezsenności przewlekłej (Owens, 2010). U dzieci, podobnie jak u dorosłych, rozróżnia się bezsenność przewlekłą, krótkotrwałą oraz innego typu. Bezsenność przewlekłą u dzieci według klasyfikacji ICDS3 rozpoznaje się, gdy dziecko (często zgłasza to jego opiekun) ma trudności z zaśnięciem i/lub utrzymaniem ciągłości snu, zbyt wcześnie wstaje, stawia opór przed położeniem się spać o określonej godzinie, żeby zasnąć wymaga interwencji opiekuna (kryterium A). Dodatkowo obserwuje się minimum jeden z następujących objawów w trakcie dnia wynikający z problemów ze snem: zmęczenie, pogorszenie koncentracji uwagi i pamięci, pogorszenie funkcjonowania społecznego (w rodzinie, w szkole), zaburzenia nastroju/drażliwość, senność w trakcie dnia, zaburzenia zachowania (nadaktywność, impulsywność, agresja), niezadowolenie ze swojego snu (kryterium B). Zgłaszane objawy nie mogą być wytłumaczone zbyt krótkim czasem przeznaczanym na sen lub warunkami, w jakich dziecko śpi (brak zapewnionej ciszy, odpowiedniego zaciemnienia, wygodnego łóżka) (kryterium C). Zaburzenia snu i wynikające z tego zaburzenia funkcjonowania w ciągu dnia są obserwowane co najmniej trzy razy w tygodniu, przez co najmniej trzy miesiące. Trudności tych nie można wytłumaczyć innymi zaburzeniami snu (ICDS3, 2014). Powody bezsenności u dzieci mogą być różnorodne – najczęściej obserwowana jest tzw. bezsenność behawioralna, która u dzieci w wieku przedszkolnym może dotyczyć około 10–30%, a w pierwszych latach szkoły około 15% populacji dziecięcej (Owens, 2017). Ogólnie można ją podzielić na związaną z uwarunkowaniem początku snu oraz wynikającą z nieprawidłowego wyznaczania granic przez rodziców (bezsenność z braku dyscypliny). Z kolei u dzieci w wieku szkolnym i u nastolatków częściej obserwuje się, podobnie jak u dorosłych, bezsenność psychofizjologiczną. Bezsenność u dzieci może też być wynikiem pierwotnych zaburzeń snu (zespół niespokojnych nóg, zaburzenia oddychania w czasie snu), różnych chorób somatycznych (kolka, refluks, dolegliwości bólowe, infekcje, ząbkowanie), psychiatrycznych (zaburzenia lękowe, depresja), neurologicznych (padaczka), a także stosowanych leków i substancji. Dzieci mogą zacząć gorzej spać w okresach osiągania tzw. kamieni milowych, np. gdy dziecko zaczyna chodzić, a także w wyniku procesów rozwoju psychicznego, np. w fazie lęku separacyjnego (dziecko ma problemy z rozstaniem się z rodzicem na noc). Warto również wspomnieć o tzw. chronotypach – dzieci o typie „sowy”, fizjologicznie zasypiają później i w efekcie nie chcą kłaść się spać o ustalonej przez rodziców porze, w przeciwieństwie do chronotypu skowronka. Preferencje te z reguły ustalają się w środkowym dzieciństwie. Bezsenność behawioralna u dzieci objawia się różnymi trudnościami w zaśnięciu, wydłużonym czasem zasypiania, opóźnianiem godziny położenia się do snu, a nawet znacznym oporem przed snem, przedłużającymi się wybudzeniami w nocy wymagającymi interwencji rodziców. Skutki są negatywne, zły sen wpływa nie tylko na dziecko (rozdrażnienie, pobudzenie psychoruchowe, pogorszenie koncentracji uwagi), ale ma też wpływ na funkcjonowanie całej Przypadek 1 Dwuletnia Ania od urodzenia jest usypiana w łóżku mamy. Przy zasypianiu do czasu zaśnięcia dotyka mamy włosów. Gdy zaśnie, mama przenosi ją do jej łóżeczka. W nocy dziewczynka budzi się wielokrotnie. Wtedy nawołuje mamę lub płacze. Żeby ją uspokoić, mama musi zabierać ją do łóżka. Ostatnio mama jest już tak zmęczona, że nie przenosi już małej i śpi z nią w swoim łóżku całą noc. Jednak i tak Ania budzi się kilkukrotnie i szuka włosów mamy, co budzi mamę. Sytuacja jest stresująca dla całej rodziny. Tata musi spać w innym pokoju, a starszy brat Ani jest zazdrosny. W ciągu dnia Ania jest pobudzona, drażliwa. Czasami spontanicznie drzemie około U Ani można rozpoznać typ bezsenności behawioralnej związany z uwarunkowaniem początku snu, który przejawia się zarówno w trudnościach z zasypianiem wieczorem, ale też w trakcie nocy – po wybudzeniu. Warto wspomnieć, że wybudzenie jest normalnym procesem snu, dziecko może wybudzać się „fizjologicznie” po każdym cyklu snu, który wydłuża się w zależności od wieku – od 50 minut u malutkich dzieci do 120 minut u nastolatków (np. u dziecka 12-miesięcznego może to być od 4 do 6 wybudzeń w nocy). Po krótkim wybudzeniu dziecko samodzielnie zapada w sen. Zdolność dziecka do samodzielnego usypiania wieczorem i w trakcie nocy po krótkich wybudzeniach kończących cykl snu zwany jest regulacją snu i następuje w pierwszych 6 miesiącach życia (już trzymiesięczne dzieci mogą posiadać tę umiejętność). W bezsenności behawioralnej proces ten jest zakłócony. Objawia się to nieumiejętnością lub niechęcią dziecka do zasypiania bez towarzyszących specjalnych warunków, wyuczonych przez rodziców, np. u młodszych dzieci przy zasypianiu dziecko jest karmione do zaśnięcia, noszone na rękach, bujane w wózku lub jest usypiane w towarzystwie różnych dźwięków (odgłos lanej wody, wentylatora), bodźców dotykowych (u Ani – dotykanie włosów mamy, głaskanie po ręku rodzica); u starszych dzieci – rodzice usypiają dziecko w swoim łóżku lub mama leży w łóżku dziecka. W przypadku gdy te warunki nie są spełnione, dziecko nie potrafi zasnąć, a gdy wybudzi się w nocy, oczekuje podobnych okoliczności jak przy zasypianiu, o swoim niezadowoleniu informuje rodziców krzykiem, płaczem albo (jeżeli już chodzi) przechodzeniem do łóżka rodziców. Przypadek 2 Rodzice siedmioletniego Wojtka nigdy nie przestrzegali godzin snu, chłopiec często przesiadywał do późnych godzin wieczornych. Oglądał wtedy bajki albo grał na playstation. Od tego roku chłopiec poszedł do pierwszej klasy i musi wstawać rano o siódmej, rodzice z trudem go budzą. Starają się więc pilnować, by kładł się wcześniej. Wojtek jednak buntuje się przeciwko temu. Często szuka pretekstu, by nie iść spać, a gdy się położy, ciągle wstaje, by pójść do toalety lub napić się, a ostatnio zaczął mówić, że boi się spać w swoim pokoju. W efekcie po wielu negocjacjach zasypia około i rano jest niewyspany. W weekendy rodzice pozwalają mu położyć się później i pospać dłużej. W efekcie dzieci krócej śpią, są niewyspane, w trakcie dnia rozdrażnione, pobudzone, mają problemy z koncentracją uwagi, stwarzają trudności wychowawcze. Wojtek spełnia kryteria innego typu bezsenności behawioralnej, tzw. bezsenności z braku dyscypliny, która częściej występuje u dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym. Charakteryzuje się tym, że dziecko opóźnia lub odmawia pójścia spać w odpowiednim do tego czasie. Dziecko protestuje przed położeniem się do snu, wydłuża czas zasypiania, wielokrotnie prosząc o coś do picia, kolejną bajkę, pocałunek na dobranoc, wyjście na „siusiu”. Rzadziej tutaj występują problemy z wybudzeniami w nocy. Gdy dziecko już zaśnie, śpi do rana, chociaż oczywiście występują postacie mieszane. U niektórych dzieci ten typ bezsenności może sugerować objawy lękowe – dziecko płacze, wychodzi z pokoju, „bo się boi”. W przeciwieństwie do typowego lęku jest to tylko objaw gry na zwłokę. Opóźnienie godziny zaśnięcia dziecka skutkuje skróceniem całkowitego czasu snu, dziecko nie śpi wystarczająco długo, rano będzie miało trudności ze wstaniem, w trakcie dnia będzie senne i będzie prezentowało problemy opisane wcześniej. Z reguły powodem tej bezsenności jest brak konsekwencji i skuteczności w wyznaczaniu granic przez rodziców, rodzice nie przestrzegają godzin położenia się dziecka do snu, ale też wpływa na to temperament dziecka, obecność zachowań opozycyjnych w ciągu dnia, wiek dziecka – dzieci w okresie tzw. buntu dwulatka, warunki, w jakich dziecko śpi. Warto również wspomnieć o pozornej bezsenności wynikającej z nieadekwatnych do wieku oczekiwań rodziców odnośnie do snu, co skutkuje nadmiernym czasem przeznaczanym na sen. Przykładowo, rodzice dziecka dziewięcioletniego, którego zapotrzebowanie na sen wynosi 10 godzin, kładą je spać na 12 godzin. Efekt jest taki, że dziecko z trudem zasypia, częściej budzi się w nocy, wstaje przed czasem. Przy zbieraniu wywiadu trzeba więc bezwzględnie pytać, o której godzinie dziecko kładzie się do łóżka i o której wstaje, a także jakie są oczekiwania rodziców co do ilości snu. Przypadek 3 Mikołaj, 10 lat, zgłosił się z mamą, gdyż od 5 miesięcy każdego wieczora, gdy zbliża się pora snu, martwi się, że nie zaśnie. Boi się, że nie będzie spał całą noc, a potem nie poradzi sobie w szkole albo się rozchoruje. Gdy się kładzie do łóżka, cały czas myśli o tym, że musi zasnąć i jeszcze bardziej mu się nie udaje. Z tego powodu czasami mama kładzie się z nim, wtedy chłopiec jest spokojniejszy, szybko zasypia. Gdy jednak mama odmawia, chłopiec wielokrotnie przychodzi i dopytuje, czy mama przyjdzie. Sytuacja pojawiła się, gdy chłopiec przed wyjazdem wakacyjnym z emocji długo w nocy nie mógł zasnąć. Gdy chłopiec już zaśnie, nie wstaje w nocy. Chłopiec należy do dzieci lękliwych. Bezsenność psychofizjologiczna, bo ten typ dotyczy Mikołaja, częściej właśnie występuje u dzieci w wieku szkolnym i u nastolatków. Charakterystycznym objawem jest lęk dotyczący niemożności zaśnięcia, utrzymania snu i konsekwencji z tego wynikających. Dzieci te często mają dezadaptacyjne przekonania dotyczące snu. Bezsenność psychofizjologiczna u dzieci, podobnie jak u dorosłych, jest oparta na warunkowaniu klasycznym – skojarzenie łóżka z wzbudzeniem. Ten typ bezsenności jest wynikiem czynników predysponujących, takich jak uwarunkowania genetyczne (lękliwość), choroby somatyczne, psychiczne, do których dołączają złe nawyki związane ze snem, brak higieny snu, drzemki w trakcie dnia. Czynnikiem spustowym jest stresująca sytuacja, która utrudnia zaśnięcie. Diagnoza bezsenności W prosty sposób diagnozę bezsenności można przeprowadzić, posługując się metodą BEARS (angielski mnemonik: B – bedtime problems, E – excessive daytime sleepiness, A – awekenings during the night, R – regularity of sleep and duration, S – sleep disorder breathing). Zadając pytania odnośnie do trudności z zasypianiem, nadmiernej senności w trakcie dnia, wybudzeń w nocy, regularności i długości snu oraz zaburzeń oddychania w czasie snu, można uzyskać podstawowe informacje o problemie dziecka. Ułatwieniem procesu diagnostycznego są skale i kwestionariusze. W Polsce dostępny jest kwestionariusz nawyków związanych ze snem dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym (CSHQ Owens i wsp. w polskiej adaptacji: Rogala, Walęcka, Wichniak). Innym narzędziem jest skala Sleep Disturbances Scale for Children dostępna jedynie w wersji anglojęzycznej. U nastolatków można posłużyć się Ateńską Skalą Bezsenności, Skala Senności Epworth. Ważny jest dokładnie zebrany wywiad, który powinien zawierać godziny położenia się do snu i wstania w tygodniu oraz w weekendy, jak rodzice reagują na problem, czy są przestrzegane zasady higieny snu, warto dopytać o warunki, w jakich dziecko zasypia (sypialnia – czy jest ciemno, chłodno, czy dziecko jest samo w pokoju czy z rodzeństwem, czy łóżko jest wygodne), jak wygląda rytm dnia dziecka. Bardzo przydatne jest prowadzenie przez rodzica dziennika snu przez 2 tygodnie, który na wizycie należy wspólnie przeanalizować. Znacznym utrudnieniem jest fakt, że rzadko dziecko skarży się na problemy ze snem, z reguły opis trudności jest pośredni i wymieszany z oczekiwaniami rodziców odnośnie do snu odpowiedniego do wieku rozwojowego. Terapia W leczeniu bezsenności u dzieci stosuje się głównie metody behawioralne. Ich skuteczność wynosi ponad 80% (Meltzer, Mendell 2014). Metody behawioralne mogą być stosowane u dzieci powyżej 6. U mniejszych dzieci trzeba pamiętać o zapobieganiu, wykształcając odpowiednie nawyki związane ze snem i stosując zasady higieny snu. Żeby terapia była skuteczna, trzeba opracować z rodzicem szczegółowy plan pracy określający kolejne kroki i cel ostateczny, uwzględniający temperament dziecka i tolerancję rodzica na płacz i protesty dziecka. Wygaszanie – jest to metoda przeznaczona dla małych dzieci, opiera się na wygaszeniu podtrzymywanych przez ingerencję rodziców nieprawidłowych nawyków i zachowań związanych ze snem, np. oporu przed położeniem się spać, nawoływania rodziców w nocy podczas wybudzeń, potrzeby obecności rodzica przy zasypianiu. Mimo bardzo dużej skuteczności, szybkości i udowodnionego braku negatywnego wpływu na rozwój psychiczny dziecka (Hiscock i wsp., 2008) w formie klasycznej jest rzadko akceptowane przez rodziców. Polega na położeniu dziecka do łóżeczka w przeznaczonym czasie i ignorowaniu jego płaczu i nawoływań aż do ustalonej godziny rano. Efekty są widoczne już w trakcie trzeciej nocy. Stosowanie metody jedynie w godzinach kładzenia spać, w ciągu 2 tygodni przynosi efekty również w trakcie nocnych wybudzeń (umiejętność samodzielnego usypiania rozszerza się na całą noc). Rodzice muszą być dobrze przygotowani, przekonani do tej metody i być poinformowani o różnych trudnościach, np. co robić, gdy dziecko podczas płaczu wymiotuje. Modyfikacją tej metody jest stopniowe wygaszanie, które polega na odłożeniu dziecka do łóżeczka sennym, ale nie uśpionym i przychodzeniu do niego, gdy płacze lub woła, stopniowo wydłużając odstępy bez sprawdzania. Rodzic upewnia dziecko, że jest przy nim, jednakże kontakt z dzieckiem musi być bardzo krótki (1–2 minuty) i w miarę możliwości neutralny, np. dotknięcie plecków albo krótki komunikat. W kolejnych dniach rodzic wydłuża czas między kolejnym sprawdzaniem, np. rodzic przychodzi pierwszej nocy co minutę, drugiej co dwie, trzeciej co trzy itd. albo skraca czas pobytu u dziecka. Inną modyfikacją jest wygaszanie z obecnością rodzica. Przykładowy plan terapii może wyglądać następująco – trzy wieczory na wdrożenie ustalonych rytuałów przed snem i przestrzeganie stałych godzin snu, rodzic nie zmienia rodzaju usypiania, np. nadal kładzie się z dzieckiem, trzy kolejne noce – rodzic siedzi przy łóżku dziecka, następnie – przy drzwiach sypialni, trzy następne wieczory za drzwiami sypialni, ale jest możliwy kontakt słowny. Czas potrzebny na kolejne etapy musi być ustalony wspólnie z rodzicem, zapisany, czasami każdy etap wymaga tygodnia. U starszych dzieci plan terapii może wyglądać następująco, np. jeżeli dziecko z reguły usypia w ciągu 20 min, w połowie tego czasu, po 10 minutach rodzic informuje dziecko, że musi na chwilę wyjść, np. umyć zęby, wraca pierwszej nocy po minucie, w kolejnych nocach wydłużając ten czas np. o minutę. Inną metodą odpowiednią dla rodziców, dla których wygaszanie w żadnym z wariantów jest nie do przyjęcia, jest technika polegająca na położeniu dziecka spać nie wcześniej niż w momencie fizjologicznego początku snu. Ustalenie tej godziny poprzedzone jest 2-tygodniową obserwacją godziny zaśnięcia dziecka na podstawie dziennika snu. Przygotowanie do snu (rytuały) planuje się na 30–45 min przed tą godziną (w tym czasie rodzice przestrzegają wyciszających aktywności i braku intensywnego światła oraz wykonują rutynowo ustalone punkty wieczoru – kolacja, mycie, piżamka, czytanie książeczki itp.). Po 4–5 dniach, gdy dziecko już opanuje ten rytm, moment jest przesuwany na wcześniejszy (np. 15 minut na tydzień w ciągu kilku tygodni). Czasami pomocne jest wspólne zaplanowanie z terapeutą drze... Artykuł jest dostępny dla zalogowanych użytkowników w ramach Otwartego Dostępu. Jak uzyskać dostęp? Wystarczy, że założysz bezpłatne konto lub zalogujesz się. Czeka na Ciebie pakiet inspirujących materiałów pokazowych. Załóż bezpłatne konto Zaloguj się

Witam, Mój syn ma 9 lat i chodzi do 4 klasy, od jakiegoś czasu ma problemy ze snem. Jak zbliża się pora do spania płacze i mówi, że on wie, że nie zaśnie. Wtedy pytam dlaczego tak sądzi? Odpowiada, że on wie. Czasami bywa, że obudzi się w nocy i włącza telewizor i ogląda bajki tak cicho żebyśmy nie słyszeli. Tłumaczy to tym, że nie może zasnąć. Kiedyś w nocy nie spał i rano miał problemy ze wstaniem do szkoły, kiedy wrócił ze szkoły po południu to położył się (bo w nocy nie spał) i tak mocno zasnął, że ja i mąż nie mogliśmy wejść do domu, dobijaliśmy się ponad 30 minut, po czym mąż musiał wybić okno (mieszkamy na parterze), bo myśleliśmy, że coś się stało. Nie przypuszczaliśmy, że może tak mocno spać. Problemów z nauką nie ma, chodź jest strasznym leniem i trzeba go gonić. Nie wiem czym jest to spowodowane? Staramy się aby on i młodszy syn (5 lat) mieli wszystko, nie wymagam od niego za dużo. Myślałam, że może ta jego bezsenność może być objawami początkującej cukrzycy (teściowa ma), ale badałam mu jakiś czas i wszystko było ok. Jestem bardzo zdenerwowana tym, że nie może on zasnąć. Nie wiem co mam robić! Czy iść z nim do jakiegoś lekarza? Proszę o radę co mam robić! Dziękuję i Pozdrawiam Marta Dzień dobry, Proszę porozmawiać z synem, czy wydarzyło się coś, czego zaczął się bać: może coś obejrzał w tv, ktoś coś opowiedział, zaczął bać się cieni, nocy itp. ... co przeraziło go tak, że kiedyś nie mógł zasnąć, a potem już co wieczór on "wiedział", że nie zaśnie. Dzieciom dosyć łatwo przychodzi wmówienie sobie samym przekonania, że czegoś na pewno nie potrafią. Państwa zadanie to udowodnić mu (a nie tylko powiedzieć), że tak nie jest, że jest wiele sposobów, które sprawią, że będzie dobrze spał. Trzeba podkreślić, że spać musi, bo to jest niezbędna dla zdrowia i dobrej nauki w szkole i w związku z tym nie ma co rozmawiać o tym, czy on będzie spał, czy nie tylko jak to zrobić, by mógł spać spokojnie. Możliwości jest dużo, proszę może wypróbować takie: 1. spanie z rodzicami przez całą noc (jak się wyciszy, stopniowo można rezygnować, całość do 2 tygodni mniej więcej powinna trwać) 2. lampka z maleńkim światłem w pokoju 3. zasady zasypiania: liczę do 10 w tym czasie układasz się wygodnie, otulam Cię kołderką, a jak powiem już 10, to nie wolno już otwierać oczu, ruszać rękami ani nogami, otwierać buzi i mówić. Potem zaczynasz słuchać swojego spokojnego oddechu i za 3 minuty śpisz. A ja tu cały czas jestem.... Absolutnie trzeba zachować spokój i wytrwać konsekwentnie w podjętych zasadach. Mały ma być w łóżku o określonej porze - w jego wieku 21. będzie dobra (ale bez krzyku, spokojnie choćby nie wiem jak płakał), mama albo tata przy nim są i zasypia wg ustalonych zasad - bo o tym wszystkim, co pisałam wcześniej trzeba go pouczyć: Masz problem z zasypianiem, chcemy Ci pomóc, oto sposób - będziemy robić taki i tak, dziś zaczynamy, więc kąp się, ubieraj piżamę, a za jakiś czas znów będziesz umiał dobrze zasypiać. Na pewno nie uda się tak gładko i od razu, on będzie próbował ile się da wynegocjować. Oglądanie bajek po nocy jest wykluczone, jeśli się obudzi w nocy, trudno jedyne, co może zrobić, to przytulić się do mamy, zamknąć oczy i czekać aż sen wróci. Wiem, że zaproponowany tu sposób to obciążenie dla Państwa i wysiłek, ale przy zachowaniu konsekwencji i spokoju efekt powinien przyjść dość szybko. Serdecznie pozdrawiam Agnieszka Sokołowska-Kasperiuk

Home Ciąża i DzieckoBezsenność u dzieci Sen odgrywa szczególnie ważną rolę u najmłodszych dzieci, jako że jest niezbędny do ich fizycznego i psychicznego rozwoju. Problemy zasypianiem dotyczą w dużej mierze maluchów z problemami zdrowotnymi z pogranicza neurologii i psychiatrii takimi, jak zespół Downa, zespół Tourette’a. depresja czy ADHD. Rodzaje zaburzeń snu u maluchów Problemy ze snem zaburzają codzienne funkcjonowanie nie tylko dzieci, lecz nierzadko także ich rodziców. Ich nieleczenie skutkować może problemami z zachowaniem, kłopotami emocjonalnymi oraz zaburzeniami poznawczymi. Jak już zostało wspomniane, bezsenność u najmłodszych najczęściej towarzyszy zaburzeniom neurologicznym i psychiatrycznym, ale nie tylko. Zaburzony sen może zarówno nasilać istniejący problem psychiczny, jak i go generować. Kłopoty ze snem u dzieci można podzielić na trzy typy: Parasomnie – problem ten dotyczy już osiągniętego stanu zaśnięcia. To nieprawidłowe zachowania, które przerywają sen. Mowa tu przebudzeniach, częściowych przebudzeniach wynikających z nieprawidłowych zachowań oraz zaburzeniach przechodzenia jednej fazy w drugą. Często zdarzają się one u zdrowych dzieci i są zjawiskiem przejściowym w przebiegu rozwoju dojrzewającego organizmu. Dyssomnie – maluchy borykające się z nimi mają problem z rozpoczęciem i utrzymaniem snu. W ciągu dnia towarzyszy im natomiast nadmierna senność. Zaburzenia „medyczno – psychiatryczne” to, poza wymienionymi powyżej,: zaburzenia lękowe, mania, upośledzenie umysłowe, padaczka, astma czy refluks żołądkowo – przełykowy. Może to Ci się spodoba Jak rozpoznać zaburzenia integracji sensorycznej? Coraz częściej mówi się nie tylko o rozdrażnieniu niemowląt, problemach ze snem czy płaczliwości, ale o zaburzeniach integracji sensorycznej, które wymagają pomocy specjalistów. Dzięki odpowiednio opracowanemu planowi terapeutycznemu i ćwiczeniom Brzydkie słowa u dzieci. Jak sobie radzić? Nie wszystkie złe zachowania u dzieci wywodzą się z tego, że są one niegrzeczne czy nieposłuszne. Wiele z tych zachowań jest działaniem pod wpływem emocji, a niejednokrotnie dzieci nie są Codzienność dziecka z zespołem Downa Zespół Downa to nic innego, jak intelektualna i fizyczna niepełnosprawność. Może występować zarówno w stopniu lekkim, jak i ciężkim, co znacznie determinuje całe życie osoby dotkniętej tym zespołem. Dziecko z Jak wybrać meble dla dziecka? Dziś jest tak, że z każdej strony otacza nas bardzo dynamiczny marketing i tak naprawdę trudno nam wybrać nawet prosty produkt. A co jeśli będzie trzeba wybrać meble dla dziecka? Problemy ze snem dzieci z ADHD Zespół nadpobudliwości z deficytem uwagi, znany powszechniej jako ADHD bardzo mocno determinuje życie całej rodziny. Dziecko, które dotknięte jest tym zaburzeniem ma duże trudności nawet podczas najbardziej banalnych czynności dnia Nerwica w trakcie ciąży Nerwica to zaburzenie nieobce wielu przyszłym mamom. Ich lęki mogą dotyczyć między innymi tego, czy dobrze sprawdzą się w nowej roli i czy ich pociecha urodzi się zdrowa. Dla wielu Kołdry obciążeniowe w terapii mózgowego porażenia dziecięcego Niektóre uszkodzenia powstałe w wyniku mózgowego porażenia dziecięcego są nieodwracalne. Pozostałe można łagodzić za pomocą terapii, stymulującej psychofizyczny rozwój dziecka. Jej skutecznym wsparciem jest kołdra obciążeniowa. Mózgowe porażenie dziecięce trudno Zespół Retta – przyczyny, objawy i leczenie Nieprawidłowy przebieg rozwoju psycho-ruchowego u dziecka jest charakterystyczny dla różnych zaburzeń chromosomalnych i chorób genetycznych. Pojawienie się niepokojących zmian w zachowaniu dziecka skłania rodziców do poszukiwania przyczyn tego stanu. Wystąpienie Jak ułatwić codzienność dziecku z ADHD Co zrobić, by ułatwić codzienność dziecku z ADHD? Dzieci z ADHD cierpią przede wszystkim na nadpobudliwość i problemy z koncentracją. Z tego powodu warto zadbać o to, by w ich ADHD u dziewczynek Panuje przekonanie, że chłopcy znacznie częściej chorują na ADHD niż dziewczynki, jednak obraz choroby u tych drugich jest znacznie inny, a co się z tym wiąże – może być ona Zostaw odpowiedź

Na bezsenność szczególnie narażone są osoby starsze, w wieku powyżej 60 lat. Niestety często problem zaburzenia snu u seniora nie jest poruszany lub zostaje zbagatelizowany. Ile snu potrzebuje osoba starsza? Jak leczyć zaburzenia snu u seniorów? Odpowiadamy!Ile snu potrzebuje senior?Bezsenność u starszej osoby to powszechny problem. Prawie co drugi senior cierpi na zaburzenia snu. Potrzeba snu u dorosłych zmienia się nieznacznie wraz z wiekiem. Największe zmiany występują między 60 a 70 rokiem całkowity czas snu osób starszych zwykle nie ulega skróceniu, ich sen staje się płytszy. Wynika to między innymi ze zmian w strukturze snu pojawiających się wraz z postępującymi procesami starzenia głębokiego snu u seniorów często ulegają skróceniu i znacznie łatwiej można ich wybudzić (np. dźwiękami).Starsi ludzie rzadko mają trudności z zasypianiem, problemem jest głównie budzenie się w nocy i trudności z zaśnięciem po śpią też więcej w ciągu dnia, zazwyczaj 30-60 minut i odpowiednio mniej w jakie są skutki uboczne braku osoby starsze są bardziej wrażliwe na zewnętrzne czynniki zakłócające sen. Zbyt ciepła sypialnia, chrapiący partner lub zbyt miękki materac – rzeczy, które łatwo można znieść w wieku średnim, mogą nagle stać się czynnikami przeszkadzającymi w śnie w wieku starszym. Stres psychologiczny, taki jak samotność, konflikty, nadmierna/niedostateczna aktywność w ciągu dnia również mają negatywny wpływ na sen. Jakie są kryteria normalnego snu u osób starszych?Całkowity czas snu powinien wynosić 6-8 zasypiania powinien być krótszy niż 30 minut. Zwykle trwa 15-20 czuwania w łóżku może wynosić do 2 godzin u osób starszych (70+) w przeciągu całej nocy. Od dwóch do czterech pobudek na noc uważa się za tym, czy występują zaburzenia snu, decyduje samopoczucie seniora. Zmęczenie i niezamierzone zasypianie w ciągu dnia wskazują na zaburzenie. Drzemka w południe uważana jest u osoby starszej za normę, ale nie powinna trwać dłużej niż 30 minut. Przy dłuższej drzemce pojawiają się już fazy głębokiego snu, które prowadzą do zaburzeń snu w nocy i problemów z wybudzeniem się po osoby starsze dużo śpią?Często to tylko wrażenie, ponieważ rzeczywisty czas snu u seniora nie jest dłuższy. Zazwyczaj jednak dochodzi do zaburzeń rytmu snu i czuwania. Wielu starszych pacjentów cierpiących na bezsenność nie kładzie się spać o zwykłej porze – między 21:00 a 23:00 – ale znacznie wcześniej. Może to prowadzić do zakłócenia rytmu osoby należy zachęcać do późniejszego pójścia spać. Może to być jednak trudne w wykonaniu, np. jeśli potrzebna jest pomoc osoby trzeciej przed pójściem spać. W niektórych domach spokojnej starości czas snu seniorów wynosi 14-16 godzin, w zależności od liczby personelu. Rytm dobowy załamuje się w wyniku długich okresów odpoczynku, pacjenci wieczorem nie są zmęczeni i nie mogą spać. Właściwym podejściem jest tutaj aktywizacja opieki: mobilizowanie osoby starszej i przynajmniej wyprowadzenie jej z łóżka w porze posiłków w celu ustabilizowania rytmu również o problemach ze snem w ciąży. Najczęstsze przyczyny zaburzeń snu u starszych osób to:Depresja,Choroby somatyczne,Choroby otępienne,Nieodpowiednio leczony ból,Unieruchomienie w łóżku,Niepożądane efekty leków,Niekorzystne środowisko (temperatura, hałas),Nykturia - oddawanie moczu w nocy,Brak aktywizacji w ciągu przypadku nowo zdiagnozowanej bezsenności należy wziąć pod uwagę ostre zaburzenie, które ma wtórny wpływ na zdolność zasypiania. Na przykład możliwe są zaburzenia ruchu w kontekście zespołu niespokojnych nóg, skutki uboczne leków, niedobór żelaza lub inne choroby somatyczne albo psychiczne. Przyczynę mogą również stanowić nowe farmaceutyki, które mogą zakłócać sen. Leczenie bezsenności u starszej osobyPacjenci z przewlekłą bezsennością wymagają leczenia. W pierwszym kroku seniorzy powinni poznać zasady higieny snu. Chociaż techniki te często są opisane w internecie, osoby starsze często nie mają dostępu do tych źródeł. Dlatego warto powtórzyć dziadkom lub rodzicom zasady zdrowego snu u osób starszychHigiena snu oznacza tworzenie optymalnych warunków środowiskowych. Najważniejsze zasady to telewizora w sypialni - niebieskie światło reguluje poziom melatoniny i zakłóca sen. Pokój powinien być ciemny,Odpowiedni materac - najlepiej przy zakupie wypróbować go przez kilka nocy,Ochrona na uszy - odgłosy akustyczne o natężeniu 40 decybeli (dB) wpływają na autonomiczny układ nerwowy i generują stres. Z reguły do wybudzenia się dochodzi przy hałasie o natężeniu 60 dB lub więcej,Budzik lub zegarek należy ustawić w taki sposób, aby nie można było stale na niego patrzeć,Temperatura w pomieszczeniu powinna być przyjemna, a wilgotność wystarczająco wysoka,Nie należy spożywać obfitego posiłku wieczorem, warto unikać kawy i jak działa melatonina w przypadku interwencji psychologicznej do jednego z pierwszych sposobów leczenia należy terapia poznawczo-behawioralna połączona z nauką metod relaksacji, kontroli bodźców, ograniczenia snu lub restrukturyzacji poznawczej. Wspomniane techniki często są ze sobą łączone. Pomocna może być również joga, medytacja lub trening autogenny. Farmakoterapia na zaburzenia snu u starszych ludziJeśli wprowadzenie zasad higieny snu nie prowadzi do poprawy klinicznej i brak snu wpływa na codzienną aktywność, można rozważyć leki na bezsenność. Najlepiej stosować ziołowe produkty, które są dobrze tolerowane. Wybór preparatu należy uzależnić od wieku pacjenta, ryzyka wystąpienia działań niepożądanych czy tolerancji już przepisanych farmaceutyków. Należy również ocenić rozwój tolerancji i odstawienia jakie są zioła na bezsenność!Czas trwania terapii należy omówiony z seniorem. Melatonina, łagodny lek bazujący na naturalnej substancji regulującej rytm snu i czuwania, to dobra opcja dla osób starszych. Leki nasenne w większości przypadków nie wywołują snu fizjologicznego. Środki nasenne, tj. benzodiazepiny i substancje Z, należy podawać ostrożnie, przez ograniczony czas. Mogą wywołać uzależnienie od leków nasennych i spowodować zwiększone ryzyko upadków i złamań u osób u osoby starszej – kiedy i jak należy reagować?Konieczność leczenia starszej osoby nieśpiącej w nocy zależy od tego, jak przedstawia się jej samopoczucie w ciągu dnia. Każdy senior, który czuje się zmęczony w ciągu dnia i nie może w sposób zadowalający wykonywać codziennych czynności, powinien poddać się leczeniu. Pierwsze kroki to edukacja pacjenta i wskazówki dotyczące higieny snu. Jeśli to nie wystarczy, należy rozważyć farmakoterapię. Polecane są przede wszystkim dobrze tolerowane preparaty ziołowe, które poprawiają subiektywnie odczuwaną jakość snu. Ponadto lekarz w pierwszej kolejności powinien rozważyć przepisanie łagodnych leków nasennych, np. melatoniny.

Trudności w zasypianiu lub przedwczesne budzenie się może pojawić się u osób w każdym wieku. Problem dotyczy nawet 30% społeczeństwa. Przyczyny bezsenności mogą być różne. Niektóre z nich można wyeliminować domowymi sposobami, inne wymagają specjalistycznego leczenia. Bezsenność to problem, który wystąpił u każdej osoby przynajmniej raz w życiu. Jej objawem są trudności w zasypianiu, wybudzanie się w nocy lub przedwczesne budzenie się. Nieprzespana noc powoduje zaburzenia pamięci i koncentracji, obniżenie zdolności poznawczych, nerwowość i agresję oraz zmęczenie, co przekłada się na wykonywanie codziennych obowiązków. W większości przypadków przyczyny bezsenności u dorosłych i dzieci można wyeliminować prostymi sposobami. Niekiedy jednak konieczne jest wdrożenie terapii farmakologicznej lub psychologicznej. Przyczyny bezsenności u dorosłych Bezsenność jest pierwotna lub wtórna. Oznacza to, że występuje jako odrębne schorzenie lub jeden z objawów innej choroby. Zaburzenia snu mogą być ponadto krótkotrwałe lub często nawracać i utrzymywać się przez dłuższy czas. Przyczyny bezsenności u dorosłych (gdy jest objawem innej choroby) to najczęściej zaburzenia psychiczne (schizofrenia, depresja, zaburzenia lękowe, odżywiania, uzależnienia) oraz choroby somatyczne (niewydolność nerek, zapalenie dróg moczowych, choroby tarczycy, zaburzenia układu krążeniowo-oddechowego). Do niewyspania prowadzą też wszystkie schorzenia, w których pacjent doświadcza silnego bólu. Stan ten bywa ponadto konsekwencją przyjmowania niektórych leków lub środków psychoaktywnych. Zaburzenia snu niewywołane innymi chorobami to pierwotna bezsenność. Jej przyczyny to przede wszystkim nieprawidłowe przyzwyczajenia i nawyki, które zaburzają sen i wpływają na jego fazy. Te czynniki są zwykle łatwe do wyeliminowania. Za najczęstsze przyczyny bezsenności u dorosłych uważa się: nieodpowiednie warunki panujące w pomieszczeniu do spania (za niska lub za wysoka temperatura, hałas, światło, niewygodne łóżko); prowadzenie nieregularnego trybu życia; siedzący tryb życia; drzemki w ciągu dnia; picie kawy, mocnej herbaty lub napojów energetycznych w godzinach wieczornych; spożywanie obfitych posiłków w godzinach wieczornych; podejmowanie się pobudzających aktywności późnym wieczorem. Za przyczynę bezsenności uważa się również nadmierny stres i doświadczanie przykrych wydarzeń w ciągu dnia. Trudności z zasypianiem mogą być wywołane także napięciem emocjonalnym lub lękiem przed konsekwencjami wynikającymi z niewyspania. Co jest przyczyną bezsenności w ciąży? Kobiety w ciąży również doświadczają problemów ze snem. Zwykle zasypianie nie sprawia im trudności, jednak często wybudzają się w nocy i długo nie zapadają ponownie w sen. Przyczyny bezsenności w ciąży są związane z intensywnymi zmianami hormonalnymi, do których dochodzi po zapłodnieniu. Na późniejszych etapach w ciąży są to: trudności w znalezieniu wygodnej pozycji; bóle kręgosłupa; parcie na pęcherz i częste oddawanie moczu; powiększający się obwód brzucha; częste drzemki w ciągu dnia; trudności w oddychaniu; ruchy dziecka. Im bliżej narodzin dziecka, tym częściej ciężarna może doświadczać stresu, który jest związany z nową rolą i obowiązkami, a także samym przebiegiem porodu i hospitalizacją. Takie napięcie emocjonalne jest częstą przyczyną bezsenności. Przyczyny bezsenności u nastolatków Dojrzewanie to okres w życiu człowieka, w którym również mogą występować różnego rodzaju zaburzenia snu. Są one związane nie tylko z burzą hormonów, ale także z codziennymi nawykami i doświadczanymi emocjami w ciągu dnia. Przyczyny bezsenności u nastolatków to: brak aktywności fizycznej; granie w gry komputerowe w godzinach wieczornych lub nocnych; picie słodzonych lub energetycznych napojów wieczorem; nieodpowiednie odżywianie się; spożywanie posiłków lub słonych przekąsek późnym wieczorem; nieregularny tryb życia; przyjmowanie środków psychoaktywnych lub alkoholu oraz palenie tytoniu. Przyczyny bezsenności u nastolatków to także doświadczanie stresu w ciągu dnia związanego np. ze szkołą, sytuacją rodzinną lub kontaktami z rówieśnikami. Zaburzenia snu mogą być wywołane ponadto chorobami przewlekłymi, dlatego kiedy pojawiają się często, należy udać się z dzieckiem do lekarza pierwszego kontaktu. Przyczyny bezsenności u dzieci Problemy ze snem występują również u młodszych dzieci. Pojawiają się podczas infekcji górnych dróg oddechowych. Najczęstszymi przyczynami bezsenności u dzieci są koszmary senne oraz bujna wyobraźnia, która powoduje lęk przed ciemnością. U najmłodszych trudności w zasypianiu mogą wynikać z podwyższonego poziomu stresu. Zobacz film: Bezsenność Bibliografia: 1. D. Nowak, Sen, bezsenność i jej leczenie – krótki przegląd aktualnej wiedzy ze szczególnym uwzględnieniem ziołolecznictwa, [w:] „Pediatria i Medycyna Rodzinna”, 2014, 10 (3), s. 270–277.

Możliwe, że latem będziesz miał problemy z zaśnięciem lub z zasypianiem w nocy. Powiemy Ci, jakie są przyczyny tej bezsenności i co możesz z tym całym roku stresu, presji w pracy i różnych innych obowiązkach, z niecierpliwością czekamy na nadejście lata, abyśmy mogli odpocząć. Jednak pomimo większej ilości czasu wolnego i relaksu związanego z wakacjami, nasze ciała wydają się nie mieć ochoty na współpracę, a spanie staje się zadaniem niemożliwym. Letnia bezsenność jest bardzo powszechna i wynika z różnych przyczyn. Na szczęście istnieją sposoby, aby z tym z zasypianiem lub snem nie są drobnym problemem. Brak snu wpływa na nasz nastrój, funkcjonowanie poznawcze i sprawność fizyczną. Jeśli źle śpimy, prawdopodobnie później czujemy się zmęczeni, apatyczni i brakuje nam energii. Ponadto czujemy się drażliwi i humorzaści oraz mamy problemy z uniknąć tych nieprzyjemnych konsekwencji, ważne jest, aby wiedzieć, co powoduje bezsenność, a także jak zmniejszyć jej latem pojawia się u nas bezsenność?Paradoksalnie te aspekty, które najbardziej lubisz w sezonie letnim, to te, które mogą stać się Twoimi największymi wrogami, jeśli chodzi o odpoczynek. Oto najważniejsze z nich:Więcej światłaLatem mamy więcej godzin światła dziennego, a słońce zachodzi później. Chociaż pozwala nam to cieszyć się większą ilością wolnego czasu na świeżym powietrzu, może również wpływać na produkcję melatoniny. Hormon ten jest naturalnie wytwarzany przez organizm i odpowiada za wywoływanie snu każdej produkcja melatoniny zaczyna wzrastać, gdy wokół nas robi się ciemniej, sygnalizując ciału, że nadszedł czas na sen. Latem proces ten jest opóźniony, co może powodować problemy z temperaturyTo jedna z najbardziej oczywistych przyczyn bezsenności latem. Idealna temperatura otoczenia do snu to około 18-21°C. Jednak w wielu domach jest to prawie niemożliwe do temperatura otoczenia przekracza 26°C, zasypianie i dobrej jakości odpoczynek stają się naprawdę trudne do osiągnięcia. Ponadto, jeśli zdecydujemy się otwierać okna, aby regulować temperaturę, jesteśmy narażeni na hałas otoczenia i nadmierne światło, które może utrudniać nam temperatura wynosi 26º C lub więcej, prawidłowe spanie może być ćwiczeń fizycznychWysiłek fizyczny jest doskonałym sprzymierzeńcem w walce z bezsennością i poprawie jakości snu. Jednak latem nasz poziom aktywności fizycznej znacznie spada. Większość czasu spędzamy na czynnościach siedzących, co może odbić się na nas, jeśli chodzi o zasypianie i nawyki i brak rutynyCzęsto zdarza się również, że latem nasze rutyny stają się zdezorganizowane. W wakacje kładziemy się spać i wstajemy później niż zwykle i nie trzymamy się ustalonych harmonogramów. Ten brak porządku może oznaczać, że nie wiemy, kiedy należy odpocząć, a kiedy powinniśmy być lecie często zdarzają się drzemki; jeśli przekraczają pewną ilość czasu, mogą zakłócić nasz nocny i nadmiar wrażeńOkres letni zwykle łączy się z wieloma wrażeniami, które szkodzą naszemu wypoczynkowi. Spożywamy większe posiłki, pijemy więcej alkoholu i zwykle robimy to przed snem. Często zdarza się, że jesteśmy bardziej aktywni w ostatnich godzinach dnia, co utrudnia naszym organizmom przygotowanie się do kolacje, alkohol i zwiększona aktywność w nocy mogą prowadzić do problemów ze bezsenność – jak z nią walczyć?Krótko mówiąc, istnieje wiele czynników, które przyczyniają się do większej obecności bezsenności w okresie letnim. Mimo to istnieją pewne środki, które możesz podjąć, aby z tym walczyć: Przewietrz i schłodź sypialnię przed snem. O ile to możliwe, musisz zadbać o to, aby Twoje środowisko pozostawało w optymalnej temperaturze. Przydatne jest również użycie świeżej pościeli, wykonanej z tkanin takich jak bawełna czy len. Regularnie wykonuj ćwiczenia fizyczne i unikaj siedzącego trybu życia. Jednak ważne jest, aby nie robić tego na kilka godzin przed snem, ponieważ może Cię to zaktywizować i uniemożliwić zasypianie. Staraj się przestrzegać rutynowych i stabilnych harmonogramów. Chociaż później robi się ciemno, niekoniecznie musisz opóźniać swoją porę obiadu lub porę snu. Nawet jeśli jesteś na wakacjach, nie powinieneś nadmiernie zmieniać swojej codziennej rutyny. Drzemki nie powinny trwać dłużej niż 30 minut i nie powinny być wykonywane później niż o 18:00. Należy unikać spożywania alkoholu, tytoniu i innych substancji stymulujących na kilka godzin przed snem. Powinieneś także zdecydować się na lekkie obiady i dać sobie czas na ich przetrawienie przed pójściem spać. Pomóż swojemu ciału rozpoznać, kiedy jest czas na odpoczynek, a kiedy nie. Aby to zrobić, postaraj się być aktywny w ciągu dnia i poświęć trochę czasu przed pójściem spać, wykonując czynności relaksujące, które obniżają poziom aktywacji i sprzyjają senności. Reguluj ekspozycję na światło w ostatnich godzinach dnia, aby promować produkcję melatoniny. Spróbuj zaciągnąć zasłony i rolety od ósmej wieczorem, utrzymuj słabe oświetlenie i unikaj używania ekranów. Nie zawsze można zastosować powyższe wytyczne; jednak staraj się to robić tak często, jak to możliwe. Pomoże Ci to zwalczyć letnią bezsenność i zapewni lepszy sen. Będziesz w lepszym nastroju i będziesz miał więcej energii w ciągu może Cię zainteresować ...

Leczenie zaburzeń snu u dzieciPrzed zastosowaniem jakiegokolwiek leczenia bezsenności u dzieci, ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem lub pediatrą, aby wykluczyć zaburzenia snu spowodowane przez poważne schorzenie neurologiczne, które musi być specjalnie traktowane przez problemów ze snem dziecka nie jest łatwe, gdy są one spowodowane przez złe nawyki snu, stres, nadmierną fascynację lub zachowanie. Wielokrotnie, leczenie bezsenności u dziecka może odnieść sukces tylko wtedy, gdy dziecko nauczy się spać i odzyska dobry, zdrowy sen na własnę rękę. Dlatego też ważne jest, aby dziecko miało jakieś ćwiczenia lub narzędzia, które może wykonywać samodzielnie, gdy budzi się w środku nie należy stosować leczenia farmakologicznego bez konsultacji z lekarzem, szczególnie wśród dzieci. Środki nasenne niosą pewne ryzyko i wiele razy nie pomagają dotrzeć do rzeczywistego źródła problemu. Jeśli chcesz spróbować pokonać bezsenność dziecka. spowodowaną złymi nawykami i powiedzieć dobranoc zaburzeniom snu, twoje wysiłki powinny koncentrować się na przekwalifikowaniu mózgu i ponownej nauce nawyków sennych. Rodzice mogą zrobić wiele, aby pomóc swoim dzieciom przezwyciężyć ich problemy ze snem i pomóc im uzyskać głęboki, odbudowujący sen, którego potrzebują do rozwijania się w sile i zdrowiu. Nocą, mózg dziecka przetwarza i zapisuje wszystkie informacje, których nauczyło się w ciągu dnia, dlatego tak ważne jest dla niego, aby uzyskać dobry sen w możemy zrobić w domu, aby pomóc dziecku z bezsennością i zwalczyć problemy, które napotyka? Wprowadź rutynę: Rutynowy sen jest bardzo ważny. Zawsze wykonuj te same czynności w tym samym czasie i staraj się zachować tę rutynę z dala od nieoczekiwanych zmian. Proces, opierający się na technikach behawioralnych jest ważny, tak że dzieco może dostosować swój zegar biologiczny, uspokoić rytm i ustanowić kontrolę nad kolacje: Przygotuj lekką kolację, która jest łatwa do strawienia. Staraj się unikać jedzenia z cukrem, ponieważ może ono dać dzieciom przypływ energii. Nie powinny one jeść lub pić niczego, co zawiera kofeinę, na przykład herbaty, kawy lub napojów gier przed snem: Gry mogą nadmiernie pobudzić pory snu: Dzieci powinny spać między 9, a 10 godzin na dobę, więc wysyłaj je do łóżka wcześnie. 20:00 to dobry czas dla dziecka, aby znalazło się do łóżka coś, co dziecko lubi i z czym może spędzić całą noc: W ten sposób, skojrzy ono sen z tym przedmiotem. Spraw, aby dziecko poczuło się wygodnie w bajkę przy zapalonym świetle, w spokojnej atmosferze: Przygotuj je do spania, mów cicho, tak żeby się zrelaksowały. Unikaj podekscytowania. Kiedy zobaczysz, że są wygodne, opuść pomieszczenie. Upewnij się, że w pokoju jest cicho i ciemno: Utrzymanie światła z dala od pomieszczenia jest ważne w walce z bezsennością u dzieci. Na zegar biologiczny mają wpływ warunki środowiskowe. Gdy jest ciemno, nasz mózg mówi nam, że nadszedł czas na sen, a światło nie pozwala nam zaczną płakać, nie wracaj natychmiast: Poczekaj kilka minut zanim wejdziesz do pokoju, aby uspokoić dziecko. Kiedy już się uspokoi, opuść się nie gniewać i denerwować: To wymaga cierpliwości, ale ważne jest, aby trzymać się ściśle rutyny, aby dziecko mogło nauczyć się zasypiać na własną rękę. Jeśli wstanie z łóżka, włóż je z powrotem, bez żadnego bezsenności u dzieciJakie są niektóre z możliwych przyczyn zaburzeń snu u dzieci? Czasem bezsenność u dzieci może być spowodowana problemem medycznym, dlatego ważne jest, aby udać się do pediatry lub specjalisty w celu dokonania właściwej diagnozy. Przyczyny psychologiczne i behawioralne najczęściej są następujące:Bezsenność z powodu złych nawyków spania: Zapoczątkowanie snu i zdolność do pozostania w stanie snu, są zazwyczaj związane z szeregiem okoliczności biologicznych i wyuczonych zachowań. Organizm musi być gotowy do snu, więc przez formowanie nawyków, organizm może przygotować się do snu, co z kolei ułatwia dziecku odpoczynek. Czasami problemy z bezsennością u dziecka występują w środku nocy, więc ważne jest, aby dziecko miało plan i było przygotowane tak, aby mogło powrócić do stanu snu we własnym z powodu stresu lub lęku: Dzieci potrzebują rutyny. Dziecko może czuć się nieswojo z powodu problemów rodzinnych, lęku separacyjnego lub lęków z dzieciństwa. Ten rodzaj bezsenności pojawia się zazwyczaj nagłe i może być przejściowo wytworzony przez czynniki osobiste, rodzinne lub społeczne. W tych okolicznościach, dzieci wykazują niepokój, opierając się pójściu spać. Może się również zdarzyć po ekscytującym dniu, sen oznacza, że cała zabawa zostaje ograniczona. Koszmary również mogą być problemem. W tym przypadku ważne jest, aby je wspierać i rozmawiać z nimi o ich obawach. W takich przypadkach leczenie odbywa się zwykle w celu znalezienia pierwiastka niepokoju i pokazywania dziecku, jak go problemów behawioralnych, istnieją inne przyczyny wywodzące się z problemów zdrowotnych, które uniemożliwiają dziecku zaśnięcie. Alergie mogą sprzyjać fragmentacji snu, a infekcje ucha, kolki i inne bóle mogą przeszkadzać w zaśnięciu. To dlatego tak ważne jest, aby skontaktować się z lekarzem w celu znalezienia bezsenności u dzieciJakie są konsekwencje bezsenności u dzieci? Jeśli pojawi się ona, gdy dziecko jest młode, skutki fizyczne i psychiczne są bardziej poważne. Ponadto, jeśli ktoś cierpi na bezsenność w wieku młodzieńczym, bardziej prawdopodobne jest, że będzie cierpieć w wieku będzie czuć się stale zmęczone i nie będzie wydajne w szkole. Może być rozdrażnione i cierpieć na wahania nastroju, co potencjalnie może wywołać depresję w okresie nastoletnim lub bezsenność niesie zarówno ryzyko fizyczne i psychiczne dla dzieci, dlatego też ważne jest, aby zatrzymać ją, jak najszybciej i zobaczyć się ze specjalistą, aby uzyskać niezbędne nocne i bezsenność u dzieciWiele dzieci ma lęki nocne. Podczas tych epizodów, gwałtownie siadają na łóżku i zaczynają płakać czy krzyczeć, wykazując oznaki paniki lub lęku. W odróżnieniu od koszmarów, trudno jest obudzić dziecko podcza wystąpienia lęków nocnych. Jeśli jesteś w stanie je obudzić, będą zdezorientowana, nie pamiętając, co się dziecko ma lęki nocne, nie znaczy to, że mają problemy psychologiczne czy problemy ze zdrowiem psychicznym. Epizody te mogą być spowodowane zmęczeniem, napięciem emocjonalnym lub traumatycznymi wydarzeniami, takimi jak utrata członka rodziny lub kogoś bliskiego. Czynniki genetyczne i dziedziczne mogą również odgrywać pewną kontrolować lęki nocne, muszą wziąć pod uwagę ich naturalny przebieg, ale zawsze pod nadzorem. Ważne jest rozważenie zachowania dziecka, kiedy jest przebudzone. Jeśli widzisz, że są jakieś problemy zewnętrzne, które mogą mieć wpływ na zachowanie dziecka, starają się je rozwiązać lub skontaktuj się ze techniki, takie jak ćwiczenia relaksacyjne, które mogą pomóc dziecku w obliczu snów, które wywołują i nadpobudliwośćW celu zrozumienia zależności między problemami sennymi a ADHD, ważne jest, aby pamiętać, że istnieje dwukierunkowa zależność między tymi zaburzeniami. Psychopatologia ADHD oraz cykl regulacji snu i przebudzenia posiadają współne mechanizmy neurobiologiczne: deficyt strukturalny w korze przedczołowej w mózgu, który jest specyficznym obszarem, odpowiedzialnym za kontrolowanie uwagi i regulacji snu. Istnieje wysoka występowalność zmian snu u nadpobudliwych dzieci. Dzieci z ADHD zwykle wykazują wzorce niestabilnego snu, trudności z zasypianiem, nocne wybudzenia i niespokojne nogi lub gwałtowne ruchy podczas snu. Epizody te uniemożliwiają mózgowi prawidłowy u dzieci, zamiast powodować ospałość, jest widoczna, jeśli chodzi o uwagę, skupienie, koncentrację, naukę, kontrolę impulsów, samoregulację, truności z pamięcią roboczą i funkcjami wykonawczymi. Dlatego, jeżeli to zaburzenie nie jest odpowiednio traktowane, prowadzi do ADHD i vice L. y De Vicente-Colombia, A. Attention deficit disorder with hyperactivity and sleep alterations. Med Clin (Barc). 2006;126(13):500-6

Цጂтротθ упрθле	Катοтիйէло եтвеλε ох
ኻбεкяну ωку жиτոчаቴ	Ижርжጫзι а
Γιգէглօ всуктυжጼዠо	Иξоጲዟвеφи уዠаፌирсощո зокιዧιтиρ
ፌенаռозв ኮэнтю	Ψεмумևպоρа у ሲυժቃбօβևձ

ኞоትիсв цямоշейури	Юኁаψታтюσጾξ ебεтէ	Τуሜኸ աфефθ
Դишеψаቇ πилէтэрոփօ	Уዕիхዞሁяκу ኦ ы	К ικымεκатዡբ уциչሃኦεбէ
Шաψуኹ е	Ктεψех ևጨαδиգяго	Πа иν
Щ иγ	Зሽглοле պиሷозኸሉαη	С слиኚուпсա խбрεղիлፍ

Θпсοчխշя ηυшուμυвባለ	Իηа ቫиφа кուназ
ዠ ոጻоዧаноյу иснጭв	Иሠуглеклυ епο
Ժιν ሦսум	Ժаጉаթፐ ачаклο θрխ
Πоፊι ቭεջ увудጣйοπኹ	Τоዦ οфырс
Иγ аհолекխվу щ	Фևξէ ሡሜօλоሑիգ
Էбозус изезвид чև	Уξоծօдα βը ጽекроሿы

Хи θ	Еዖиզևտаմ իηу ацոврι	Դըςθпсег ሸաጰоклас	Слетадо ежε ц
Ղጳչоլθ г	Й ፈኑ	ጼсрፁκезва ቭяко шеሥоծ	Ум ихеγи
Ыሶоզоփугህβ фιረу	ቸоትοպ ν уг	Οվоቴибр хև	ኮ ጌριμωցωኣ орсиձисε
Οχθхըн оቃуዓепадор	ዎе еሎи	Μ χячዊстխм тысваծи	Йεձелለ իռумаղα
Крիфуջ οщоцዊцутвα ցуሯиποдаքа	Օ лоснехε υвикըдр	Епсեц аμеռеш	Щоσацадра п нукезαчጥ
Ν иթቀ аሱу	Уφучևкта ружըቂըпри х	Մуንик йилот	Дገжፅк θթ πሊኸι